اخبار باشگاه اقتصاددانان

در دهه اخیر، جهان با تناقض خطرناکی مواجه شده است؛ از یک‌سو تقاضا برای انرژی به طور تصاعدی در حال افزایش است (پیش‌بینی رشد ۵۰درصدی تا ۲۰۵۰) و از سوی دیگر، سیستم‌های سنتی تولید انرژی دیگر پاسخگوی این میزان نیاز نیستند. اینجاست که انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان «تنها راهکار عملی و پایدار» برای خروج از این بحران مطرح می‌شوند.

تحولات جدید در سیاست آمریکا و روابط آن با ایران، این دغدغه اساسی را ایجاد کرده است که آیا بازگشت دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری، می‌‌‌تواند فرصتی واقعی برای بازتنظیم مناسبات ایران و آمریکا فراهم کند یا صرفا مرحله‌‌‌ای تازه از بحران و بی‌‌‌ثباتی خواهد بود. با توجه به روندی که در مذاکرات بین ایران و آمریکا جریان دارد، می‌‌‌توان ایده فرصت را جدی‌‌‌تر گرفت، اما تا زمان وقوع توافق احتمالی،‌‌‌ اطمینانی به آن وجود ندارد.

تحقق همکاری اقتصادی پایدار ایران با جهان، حتی در صورت رفع تحریم‌‌‌ها، بدون اصلاحات بنیادین در زیرساخت‌‌‌های حقوقی، بانکی و اقتصادی ممکن نیست. دهه‌‌‌ها انزوای بانکی، حضور در لیست سیاه FATF و ساختار قدیمی شبکه بانکی، ایران را از جریان مالی بین‌المللی جدا کرده است.

با ازسرگیری دوباره روند مذاکره‌‌‌ها، این نکته بیش از پیش واضح شد که رونق اقتصاد در یک کشور به روابط خارجی شامل حجم تجارت کالا و خدمات و همچنین روابط پولی و بانکی بستگی دارد و چنانچه این عوامل به‌درستی کار نکنند، اقتصاد هیچ کشوری نمی‌‌‌تواند رونق خوبی داشته باشد. این مساله به‌خصوص در مورد ایران که بسیار وابسته به فروش نفت و به‌الطبع روابط سیاسی با جهان است، صدق می‌کند، اما باید در نظر داشت که علاوه بر رفع تحریم، پذیرش FATF و همه اجزای آن مانند پالرمو نیز حیاتی است؛ یعنی اگر پذیرش این موارد به‌سرعت به تصویب نرسد، نمی‌‌‌توان گفت کشور نفع چندانی از رفع تحریم‌‌‌ها می‌‌‌برد و این به آن معناست که حتی اگر مذاکره‌‌‌ها به نتیجه برسد و تحریم‌‌‌ها رفع شود، بدون FATF چنان که در سال‌های گذشته، از روابط معمول پولی و بانکی محروم بودیم و نقل و انتقالات مالی و پولی بین‌المللی در ایران بسیار پرهزینه بود، گشایشی رخ نمی‌‌‌دهد و همچنان، هزینه‌‌‌های گزاف انتقال پول از جیب مردم پرداخت می‌شود.

FATF برای ششمین و آخرین بار پیاپی فرصت چهارماهه‌‌‌ای را تا فوریه ۲۰۲۰ (بهمن۹۸) به ایران برای تصویب لوایح الحاق به کنوانسیون‌‌‌های مبارزه با جرائم سازمان‌‌‌یافته فراملی -معروف به پالرمو- و کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم -که در ایران با CFT شناخته می‌شود- داد که با محقق نشدن این موضوع، نام ایران در کنار دو کشور میانمار و کره‌شمالی از فوریه همان سال در لیست سیاه این گروه قرار گرفت و در نتیجه اقدامات مقابله‌‌‌ای علیه ایران اتخاذ شد. پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌‌‌یافته فراملی معروف به پالرمو، یکی از الزاماتی است که FATF برای خارج کردن نام ایران از فهرست کشورهای غیر‌همکار خود، پیش روی ایران قرار داده است و در بیانیه خود در خصوص وضعیت ایران به‌صراحت بیان‌‌‌ داشته که اقدامات مقابله‌‌‌ای علیه ایران تا زمان تصویب این دو کنوانسیون باقی خواهند ماند و تنها پس از تصویب این دو سند خواهد بود که نشست دوره‌‌‌ای FATF در خصوص تعلیق این اقدامات تصمیم خواهد گرفت.

تولید همان‌طور که نیروی کار می‌‌‌خواهد، سرمایه نیز لازم دارد. در کشورهای در حال توسعه به‌طور کلی، مشکل تامین نیروی کار وجود ندارد. به‌خصوص در کشوری همچون کشور ما که سرمایه انسانی قابل‌توجهی در آن یافت می‌شود، مشکلی به عنوان نیروی کار متخصص دیده نمی‌شود. اما، کشور ما در کنار وفور سرمایه انسانی قابل اتکایش، مانند هر کشور در حال توسعه دیگری، از مشکل سرمایه مالی رنج می‌‌‌برد؛ مشکلی که امر تولید را با چالش‌‌‌هایی مواجه می‌‌‌سازد. در نتیجه، تامین مالی پروژه‌‌‌های اقتصادی در شرایط فعلی جزو مسائل مهم پیش‌‌‌روی کشور است؛ مساله‌ای که بخش مهمی از آن را می‌‌‌توان از طریق جذب سرمایه خارجی حل کرد. به‌صورت کلی کمتر کسی با درک این موضوع مخالفت دارد. لکن، این مساله به عنوان یکی از بدیهی‌‌‌ترین خروجی‌‌‌های علم اقتصاد هر چه بر روی کاغذ ساده و قابل درک است، در مرحله عمل سخت و دشوار است. البته این امر جدیدی نیست. رهیافت‌‌‌های علم اقتصاد در مجموع گزاره‌‌‌های منسجم و سرراستی هستند. اما، نکته اینجاست که رهیافت‌‌‌های این علم بدون توجه به این نکته است که چگونه می‌‌‌توان آنها را عملی کرد. درست از همین منظر است که رشته دانشگاهی به نام مدیریت معنا پیدا می‌کند.

امارات متحده عربی، قطر و عمان هر یک با هدف جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تقویت اقتصاد خود، استراتژی‌‌‌های متفاوتی را در پیش گرفته‌‌‌اند. امارات با ایجاد مراکز مالی مانند Dubai International Financial Center (DIFC) و Abu Dhabi Global Market (ADGM) و با بهره‌‌‌گیری از سیستم‌های حقوقی مبتنی بر قوانین عرفی انگلیسی و دادگاه‌‌‌های مستقل، محیطی شفاف و جذاب برای شرکت‌های بین‌المللی فراهم ساخته است. قطر از طریق Qatar Financial Center (QFC) با چارچوب حقوقی مشابه و مشوق‌‌‌هایی مانند مالکیت ۱۰۰درصد خارجی، به دنبال تنوع‌‌‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت است. در مقابل، عمان با تمرکز بر مناطق آزاد، ساده‌‌‌سازی قوانین و ارائه معافیت‌‌‌های مالیاتی را در پیش گرفته است و فاقد سیستم قضایی مستقل است. این رقابت نشان‌‌‌دهنده تلاش هر کشور برای بهره‌‌‌برداری از ظرفیت‌‌‌های منحصربه‌‌‌فرد خود در جذب سرمایه است. در این گزارش با مطالعه سه‌کشور قطر، امارات متحده عربی و عمان به بررسی تلاش‌‌‌های این کشورها در رقابت برای جذب سرمایه خارجی خواهیم پرداخت.

بیش از دو قرن بود که علم اقتصاد بر تجارت آزاد تاکید داشت. در این سال‌ها تاکید علم اقتصاد بر تجارت آزاد از دو جبهه صورت می‌‌‌گرفت. در جبهه اول تاکید حقوقی داشت مبنی بر اینکه هر انسانی حق دارد مبادله باب میل خود را داشته باشد. اما در جبهه دیگر، تاکید علم اقتصاد بر تجارت آزاد، تاکیدی مادی بود؛ به این ترتیب، هر چه مبادله کالا و خدمات آزادانه صورت گیرد، نفع بیشتری در جهان انسانی خلق خواهد شد و در نتیجه، ‌‌‌ سطح رفاه ارتقا خواهد یافت.

تا سالیان سال همواره در سیاست معاصر آمریکا صحبت از تجارت بازار آزاد و بی‌‌‌تعرفه و اصول اقتصاد کلاسیک بوده است؛ به‌خصوص از سمت قدرت جهانی و اقتصادی بزرگی همچون ایالات‌متحده آمریکا. اما این سوال که چرا و چگونه این بازی توسط ایالات‌متحده تغییر کرد، سوالی است که پاسخی سخت و آسان دارد. آیا ایالات‌متحده در بازی خودش شکست خورده و به جای جبران این شکست به تغییر قواعد روی آورده است؟

لیبرالیسم در اقتصاد بین‌الملل یک مکتب فکری است که پایه‌‌‌های آن بر بازارهای آزاد، مداخله حداقلی دولت در تجارت و این باور که تجارت آزاد به نفع همه کشورهاست بنا شده است. لیبرال‌‌‌های کلاسیکی مثل آدام اسمیت و دیوید ریکاردو، لیبرالیسم را بر اهمیت مزیت نسبی و منافع حداکثری تجارت آزاد استدلال می‌‌‌کردند. از نظر تاریخی، ایالات‌متحده آمریکا اغلب به‌عنوان یکی از پایگاه‌‌‌های اصلی لیبرالیسم اقتصادی و به تعبیر بسیاری، آرمان‌‌‌شهر لیبرالیسم اقتصادی، تعریف شده است.

پرهام پهلوان: یکی از موضوعاتی که عمده اقتصادخوانده‌‌‌ها بر سر آن توافق دارند، این است که دخالت در قیمت‌گذاری کالاها و خدمات، به هر شکلی که اتفاق بیفتد، به ناکارآمدی اقتصادی منجر می‌شود؛ مگر در مواردی محدود که ممکن است بازارهای خصوصی نیاز اقتصاد را برآورده نکنند و به آن شکست بازار می‌‌‌گویند.

نئولیبرالیسم، مفهومی که در دهه‌‌‌های پایانی قرن بیستم به یکی از پرنفوذترین مکاتب اقتصادی و سیاسی جهان بدل شد، در هسته خود نظامی را ترسیم می‌کند که بر پایه بازار آزاد، کاهش نقش دولت در اقتصاد، خصوصی‌‌‌سازی گسترده و تجارت جهانی بدون محدودیت استوار است.

پرهام پهلوان‌‌‌: در شرایطی که اقتصاد ایران طی سال‌های گذشته تحت فشار شدید تحریم‌‌‌های اقتصادی قرار گرفته و آسیب‌‌‌های قابل‌توجهی را متحمل شده است، موضوع مذاکرات میان ایران و آمریکا بار دیگر در کانون توجه افکار عمومی و تحلیلگران قرار گرفته است.

گریگوری منکیو به خاطر کتاب مبانی علم اقتصادش کم‌‌‌وبیش در جایگاه معلم اول تمام اقتصادخوانان یکی دو دهه اخیر قرار دارد. او در آن کتاب معروف برای علم اقتصاد ۱۰اصل تعریف می‌کند؛ اصولی که کم‌‌‌وبیش با عقل سلیم و شهود هر خواننده‌‌‌ای قابل فهم و پذیرش است؛ اما در مرحله عمل متوجه می‌‌‌شویم که گاه توسط بخش مهمی از تصمیم‌گیرندگان در سراسر جهان زیرپا گذاشته می‌شود؛ مساله‌ای که شاید در وهله اول به باور این قسم از تصمیم‌گیرندگان کاری درست بوده است، اما هزینه‌‌‌های بیهوده آن در نهایت روزی در یک‌‌‌جایی خود را نشان می‌دهد؛ روزی که شاید دیگر دیر شده‌‌‌باشد. البته این یادداشت قصد ندارد این ۱۰اصل اقتصادی را مورد بررسی قرار دهد، بلکه می‌‌‌خواهد به کمک سه‌مورد از این ۱۰اصل ابتدایی علم اقتصاد نگاهی گذرا به مذاکرات اخیر ایران و آمریکا بیندازد.

از روز شنبه ۲۳ فروردین، ایران و آمریکا مذاکرات تازه‌‌ای را برای دستیابی به توافقی جدید آغاز کرده‌اند. این گفت‌‌وگوها که در دو نوبت اول در کشورهای ثالث عمان و ایتالیا، به میزبانی عمان و به‌‌صورت غیرمستقیم انجام شده، با هدف کاهش تنش‌‌های سیاسی و احیای تعاملات اقتصادی در دستور کار قرار گرفته و می‌تواند نقطه‌‌عطفی در مسیر تحولات اقتصادی ایران و جهان باشد.

هر ایرانی در خصوص اینکه توافق میان ما و آمریکا چه هزینه‌‌‌ها و منافعی خواهد داشت، کم‌‌‌وبیش به یک جمع‌‌‌بندی رسیده است. یک‌دهه مباحثه و تحلیل، از پیش از برجام تا اکنون به بسیاری از ما این توانایی را داده است که به دیدگاه منسجمی در خصوص فرصت‌‌‌ها و چالش‌‌‌های توافق میان ایران و آمریکا دست یابیم. اما آیا تنها سوال ما در تمام این سال‌ها و به‌خصوص روزهای اخیر هزینه-فایده این توافق احتمالی بوده است؟ پیش و بیش از آنکه ما به این پرسش بیندیشیم، ذهن شهروندان و تحلیلگران با پرسشی دیگر درگیر می‌شود؛ اینکه اساسا امکان برقراری توافق میان ایران و آمریکا وجود دارد یا خیر؟

مذاکره، برخلاف تصور عامه، نه بر مبنای احساس، بلکه تابع منطق، ریاضیات و ساختار است. در روابط بین‌الملل، مذاکره به‌‌‌مثابه یک بازی استراتژیک در چارچوب نظریه بازی‌‌‌ها تعریف می‌شود که در آن کنشگران عقلانی، با توجه به اهداف، منابع، هزینه‌‌‌ها و احتمال کنش طرف مقابل، تصمیم‌گیری می‌کنند.

در دهه‌‌‌های اخیر، تحریم اقتصادی به یکی از ابزارهای رایج و موثر در عرصه سیاست خارجی قدرت‌‌‌های بزرگ و نهادهای بین‌المللی تبدیل شده است. این ابزار که در راستای تغییر رفتار سیاسی و اقتصادی کشور هدف به‌‌‌کار گرفته می‌شود، آثار مستقیم و غیرمستقیمی بر شاخص‌‌‌های کلان اقتصاد آن کشور می‌‌‌گذارد.

اگر برجام برقرار باقی می‌ماند، سرنوشت اقتصادی ما چگونه بود؟ گزارش سال۲۰۱۶ موسسه مک‌کنزی درخصوص آینده اقتصاد ایران پس از انعقاد و اجرایی‌شدن معاهده برجام، تصویری ملموس از آینده اقتصاد ایرانی می‌دهد که می‌توانست زیر سایه برجام به مسیر خود ادامه دهد.

«جشن بیکران» مجموعه‌ای از دست‌نوشته‌های ارنست همینگوی است که پس از مرگش منتشر شد و به‌سرعت در بین پرفروش‌ترین آثارش قرار گرفت. در جایی از این کتاب همینگوی می‌نویسد، ما باید زندگی کنیم و نگذاریم یک لحظه‌اش هم تلف شود. مارو بارگوس یوسا، برنده جایزه نوبل ادبی که به‌تازگی فوت شد، این کتاب را طلسمی جادویی می‌داند که هر فصلش به بهترین‌ حسن‌های داستان‌های همینگوی آراسته است. بله، ما باید زندگی کنیم و نگذاریم یک لحظه‌اش هم تلف شود. ایران، هدف طولانی‌ترین و شدید‌ترین تحریم‌های بین‌المللی در مقایسه با سایر کشورهاست؛ تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را دچار اختلال کرده‌اند و اقتصاد ما را در وضعیتی انزواگونه، به شکلی که امکان ارتباطات مالی و تجاری با سایر دنیا به‌شدت محدود شده است، قرار داده‌اند. تکنولوژی و فناوری‌های روز دنیا وارد نمی‌شوند و جریان انتقال دانش از داخل به خارج و برعکس، دوطرفه در تنگنا قرار گرفته است. اقتصاد ایران در شرایطی قرار گرفته که کوچک‌ترین بارقه امید، اقتصاد ما را در کوتاه‌مدت دگرگون می‌کند. تورم یک‌رقمی و رشد دورقمی که در همان سال بعد از امضای برجام اتفاق افتاد، گواه این مورد است که اقتصاد ایران، ظرفیت آن را دارد که در صحنه بین‌المللی نقش ایفا کند. همان‌طور که بعد از اولین دور مذاکرات جدید با ایالات‌متحده آمریکا در عمان، نرخ ارز در کانالی قرار گرفت که ارزش ریال را تا بیش از ۲۰‌درصد قوی‌تر کرد.

نخستین دور مذاکرات هسته‌‌‌ای میان ایران و آمریکا در مسقط، هرچند در فضایی محترمانه و سازنده برگزار شد، اما نشان داد که مسیر دستیابی به توافقی جامع، همچنان پر از ابهام و پیچیدگی است. از یک‌سو، هر دو طرف اراده سیاسی خود را برای عبور از منازعات و رسیدن به راه‌‌‌حلی دیپلماتیک اعلام کرده‌‌‌اند؛ رویکردی که در شرایط تنش‌‌‌های پیشین و فشارهای نظامی، به خودی خود گامی مثبت ارزیابی می‌شود. اما واقعیت مذاکرات، فراتر از فضای رسانه‌‌‌ای، گویای آن است که هنوز طرفین بر سر «مبنای مشترک» گفت‌‌‌وگوهای آتی به توافق نرسیده‌‌‌اند.

نخستین دور از مذاکرات ایران و آمریکا برای دستیابی به توافق بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران‌‌‌ با حضور عباس عراقچی، وزیر خارجه و استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، به صورت غیرمستقیم در مسقط پایتخت کشور عمان برگزار شد.

دونالد ترامپ با شعار «عظمت را به آمریکا باز خواهیم ‌‌‌گرداند» به جنگ تمام دستاوردهایی رفت که به‌مرور و با مشقت فراوان پس از جنگ جهانی دوم و به‌ویژه پس از دهه ۱۹۹۰ میلادی در جهان حاکم شده ‌‌‌بود؛ نظمی که رویای جهانی بی‌‌‌مرز را داشت؛ رویایی که در آن انسان‌‌‌ها فارغ از نژاد، ملیت، زبان و جنسیت با همدیگر برابر هستند؛ رویایی که با تمام قوا و امیدواری فراوان برای زدودن مرزهای سیاسی خیز برداشته ‌‌‌بود و خود را در قالب سازمان‌های بین‌المللی بازتولید می‌‌‌کرد و آنچنان با سرعت و قدرت در حال پیش‌‌‌روی بود که در دهه اول قرن ۲۱ افکار عمومی جهان خود را در حال ورود به عصر جدیدی از تاریخ بشر می‌‌‌دید؛ عصری که با عنوان «دهکده جهانی» از آن یاد می‌‌‌شد؛ عصری که انسان‌‌‌ها بیش از هر زمان دیگری به همدیگر نزدیک شده‌‌‌ بودند؛ عصری که بر شانه‌‌‌های تجارت آزاد جهانی استوار بود و همچون تولد پرشتابش، به ناگاه فروپاشید.

جنگ تجاری ترامپ چهارشنبه هفته گذشته با اعلام تعرفه‌های جهانی به اوج خود رسید. شدت این تعرفه‌ها و سپس محکم ایستادن رئیس‌جمهور آمریکا بر روی این تعرفه‌ها به حدی بود که دوشنبه گذشته بورس‌های جهانی به هم ریخت و شاخص‌ها در این بازارها یکی پس از دیگری سقوط کردند.

در سال ۲۰۲۴، حجم اقتصاد ایالات‌متحده به حدود ۲۵.۴تریلیون دلار رسید؛ در حالی که در این سال واردات این کشور ۳.۳۷تریلیون دلار و صادرات آن ۲.۰۶تریلیون دلار بوده است. این ارقام به کسری تجاری قابل‌‌‌توجهی در حدود ۱.۳۱تریلیون دلار منجر شد که معادل تقریبا ۵.۱۵‌درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات‌متحده است. در روزهای اخیر، رئیس‌‌‌جمهور ترامپ، تعرفه‌‌‌های سنگینی را بر کالاهای وارداتی از کشورهای مختلف اعمال کرده است. به‌‌‌عنوان مثال، تعرفه‌‌‌ای معادل ۵۴‌درصد بر کالاهای چینی و ۲۰‌درصد بر محصولات اتحادیه اروپا وضع شده است.

ترامپ برخلاف انتظارات و پیش‌بینی‌های اولیه کمتر از سه‌ماه پس از بازگشت به قدرت در آمریکا شدیدترین و سخت‌ترین جنگ تجاری (تعرفه‌ای) را علیه کشورهای مختلف، اعم از متحد یا رقیب، به مرحله اجرا گذاشته است. کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که ترامپ پس از حضور دوباره در کاخ‌سفید چنین جنگ تجاری گسترده و شدیدی را اجرایی کند.

تقاطع تحولات بین‌المللی و داخلی موجب شده است که کشورمان بار دیگر خود را در یکی از بزنگاه‌های تاریخی پیدا کند. تغییر پارادایم اقتصاد سیاسی حاکم بر جهان و برآمدن «دولت وفاق»، دو موضوعی هستند که در گفت‌وگو با دکتر عباس آخوندی مورد بررسی قرار گرفته است. دکتر عباس آخوندی، استاد دانشگاه، اقتصاددان و سیاستمدار ایرانی، دارای دکترای اقتصاد سیاسی از دانشگاه لندن است. او از سال ۷۲ تا ۷۶ وزارت مسکن و شهرسازی و بعد از آن از ۹۲ تا ۹۷ وزارت راه و شهرسازی را در دولت‌‌‌های مختلف برعهده داشته و پیش‌تر نیز معاون سیاسی وزارت کشور بوده است. آخوندی از چهره‌‌‌های باسابقه در عرصه سیاست و اقتصاد ایران به شمار می‌‌‌آید که همواره دیدگاه‌‌‌های صریح و تحلیلی درباره مسائل کلان کشور و تحولات جهانی ارائه داده است. در گفت‌‌‌وگوی البرز نظامی و پرهام پهلوان در «باشگاه اقتصاددانان «دنیای‌اقتصاد» با دکتر آخوندی، موضوعات مهمی همچون موقعیت ایران در نظم جدید جهانی، فرصت‌‌‌های ناشی از چندقطبی‌‌‌شدن جهان، امکان بازتعریف روابط خارجی ایران با آمریکا و اروپا و نسبت آن با منافع ملی بررسی شده است. او در این مصاحبه ضمن تحلیل تضعیف غرب یکپارچه و ظهور جریان‌‌‌های نئومرکانتیلیستی، از ضرورت «سیاست بی‌‌‌طرفی فعال» و تاسیس دولت ملی مدرن در ایران سخن گفته است؛ مفهومی که به باور او، کلید عبور از بن‌‌‌بست‌‌‌های داخلی و خارجی کشور خواهد بود.

ملتی شادکام خواهد ‌بود که بیش از پیش مصرف کند؛ این مهم نیز محقق نمی‌شود، مگر آنکه آن ملت بتواند بیش از پیش تولید کند. لکن، برای تحقق این هدف، جذب سرمایه نقش کلیدی بازی می‌کند. صفحه امروز باشگاه اقتصاددانان به بررسی نقش کلیدی جذب سرمایه پرداخته است.

کشورها بازیگرانی هستند که در محیط آشوب‌زده بین‌الملل به دنبال منافع ملی خود هستند. منافع ملی هر کشور ایجاب می‌کند برای حفظ مرزها، تمامیت ارضی، ثبات حکومت، رفاه شهروندان و نفوذ بین‌الملل دست به اقدامات نظامی و دیپلماتیک بزنند. ایران کشوری باستانی، قدرتمند و باسابقه و دارای تداوم فرهنگی است که بر محیط پیرامون خود به لحاظ روبناهای مشروعیت زبان فارسی، تشیع، اسلام و انقلاب اثرگذار است.

وجود انگیزه‌های اقتصادی در مذاکرات سیاسی انگیزه‌های بازیگران را برای پایبندی به مفاد تفاهم سیاسی بیشتر می‌کند. طبیعتا وجود چنین انگیزه‌هایی اساسا به معنای باج یا تخفیف دادن در یک بازی غیرهمکارانه نیست، بلکه می‌توان به شکلی از تفاهم در بازی برنده-برنده رسید که دست یافتن طرف مقابل به عایدی در این میان به معنای از دست دادن منافع ملی نباشد.