شماره روزنامه ۶۳۷۲
|

پرونده امروز؛

پلمب ساختمان انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران در آخرین روزهای هفته گذشته بازتاب بسیاری پیدا کرد. این نهاد صنفی با انتشار بیانیه‌ای به این موضوع اعتراض کرد و برخی اعضای شورای شهر نیز در حمایت از اهالی رسانه به موضوع واکنش‌ نشان دادند.

کابینه چهاردهم در کدام حوزه‌‌ها موفق عمل کرد؛ چه توصیه‌هایی برای ادامه راه مطرح است؟

تقریبا یک‌سال از استقرار دولت چهاردهم می‌گذرد؛ دولت مسعود پزشکیان قرار بود آغازگر فرآیند اصلاحات اقتصادی و اجتماعی باشد؛ اما از همان روز تحلیف، با بحران‌های پی‌درپی و متوالی مواجه شد. ترور و شهادت هنیه پس از مراسم تحلیف رئیس‌جمهور، اولین بحرانی بود که مسعود پزشکیان با آن دست و پنجه نرم کرد؛ از…

اخبار باشگاه اقتصاددانان

    پنجشنبه، ۰۹ مرداد ۱۴۰۴
  • راهبرد جدید مدیریتی

    در شرایطی که یک‌سوم از قلمرو اتحادیه اروپا با کم‌آبی مواجه است، بحران منابع آبی به یکی از چالش‌های ساختاری این قاره تبدیل شده است؛ چالشی که در کنار آلودگی و رشد فزاینده تقاضا، نیاز به سرمایه‌گذاری گسترده و نوآوری در سیاستگذاری‌های زیست‌محیطی را دوچندان کرده است.
  • زمینه ایجاد تحول

    در شرایطی که بحران آب بخش‌هایی از قاره سبز را درگیر کرده، کمیسیون اروپا از کشورهای عضو خواسته است که تا سال ۲۰۳۰ دست‌کم ۱۰درصد بهبود در بهره‌وری مصرف آب خود ایجاد کنند. این هدف که الزامی قانونی ندارد،
    چهارشنبه، ۰۸ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۹

    گرداب استارت‌آپ‌ها

    کسب‌وکارهای نوپا و استارت‌آپی از زمان آتش‌بس تاکنون با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده‌اند؛ این در حالی است که زیست این کسب‌وکارهای نوپا، پیش از جنگ نیز خالی از معضل نبود. کمبود سرمایه‌گذار در این بخش، محیط سنتی کسب‌وکار کشور و همچنین بروکراسی‌های طولانی، از جمله مهم‌ترین دست‌اندازهای اکوسیستم استارت‌آپی بوده است. حال این مشکلات حل نشده و تازه گلوگاه‌های دیگری نیز به این محیط اضافه شده است.
  • همه مشکلات قدیمی

    جنگ تحمیلی ۱۲روزه ایران و اسرائیل به بسیاری از استارت‌آپ‌ها آسیب‌های بسیاری وارد ساخت؛ این جنگ نه‌تنها به‌عنوان یک بحران سیاسی بلکه به‌عنوان یک چالش جدی برای اقتصاد و کسب‌و‌کارهای مختلف به‌ویژه استارت‌آپ‌ها، نقش‌نمایی کرد. استارت‌آپ‌های ایرانی که در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی در بخش سیاستگذاری روبه‌رو بودند، در زمان جنگ با خود این معضل و بعد از آن با مشکلات جدید ناشی از ترکش‌های ثانویه جنگ نیز مواجه شده‌اند.
  • فیلترینگ و نا امنی دیجیتال

    در محیط‌های پیچیده و پویا که جامعه و به تبع آن سازمان نیز این خصوصیت را دارد، ساختارها و فرآیندهای ساده‌شده به مدیران این امکان را می‌دهد که تصمیم‌گیری‌های سریع‌تر، موثرتر و شفاف‌تری داشته باشند. از طریق کاهش پیچیدگی‌ها، سردرگمی افراد کاهش یافته و به دلیل تمرکز بیشتر، منابع به شکل بهینه‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرند. ساده‌سازی و دوری از ایجاد قوانین با تبصره‌های مختلف و غیرهمگن، نه‌تنها به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارآمدی کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز پاسخ‌گویی موثر به تغییرات محیطی برای مدیران سیستم نیز هست.
  • تعطیلی ۳۳روزه

    در شرایط اقتصادی ناپایدار که آینده نامعلوم است و مردم همواره در حال جست‌وجوی راه‌هایی برای حفظ ارزش دارایی خود هستند، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز به ابزاری کلیدی در تامین امنیت مالی تبدیل شده‌اند.
    سه‌شنبه، ۰۷ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۸

    میانبر تروئیکا برای توافق

    سرنوشت مذاکرات ایران با اروپا چه می‌شود؟ آیا جمهوری اسلامی می‌تواند دوباره با تروئیکا به یک توافق دست پیدا کند و از دل آن به راهی برای توجیه ایالات متحده آمریکا آن هم در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ دست یابد؛ شخصیتی که یک بار تصمیم به خروج یک‌جانبه از برجام گرفت و از آن زمان تاکنون اروپاییان اجرای برجام را به سبب خروج واشنگتن یک کار سخت توصیف کرده‌اند. حالا انجام و ادامه این مذاکرات لاجرم به نوعی پای کاخ سفید را به ماجرا باز خواهد کرد.
  • ضرورت رفع تهدید «مکانیسم ماشه»

    مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه موسوم به «تروئیکا» نقش مهمی در آینده سیاست خارجه ایران خواهد داشت و کسی نیست که منکر این مهم باشد. اما قبل از اینکه بخواهیم به تحلیل چگونگی و نتایج این مذاکرات بپردازیم، خوب است که شرایط امروز کشور و غرب را مرور کنیم؛ چراکه هر اتفاق یا تصمیمی می‌تواند مشخصا یک تاثیر مستقیم بر روند مذاکرات داشته باشد. یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که باید مورد توجه قرار بگیرد، رخداد جنگ تحمیلی ۱۲روزه و اتفاقات بین‌المللی متبوع آن است.
  • نه خوش‌بینیم و نه بدبین

    ما برای آنکه مواضع طرف غربی و ایران در خلال مذاکرات استانبول را که خبرها به صورت گسسته و کوتاه از آن به بیرون درز می‌کند تحلیل و ارزیابی‌ کرده و بابت آن یک پیش‌بینی مطرح کنیم، نیازمند آن هستیم که سابقه این مذاکرات در چارچوب برنامه انرژی هسته‌ای را روایت کنیم.
  • مذاکرات در سایه بیم و امید

    دور اول مذاکرات ایران با اروپاییان در استانبول برگزار شد و طرفین قرار را بر این گذاشتند که با پایتخت‌های خودشان مشورت و هماهنگی‌های لازم را انجام داده و در دور بعدی یا دورهای بعدی مذاکرات را ادامه بدهند. خبرهای دیگری نیز جسته‌و‌گریخته از مذاکرات به رسانه‌ها درز پیدا کرده است ولی خیلی نمی‌توان این اخبار و گزاره‌های غیررسمی را محل اعتبار و تحلیل قرار داد. شاید بهترین کار همین باشد که ما داده‌های خودمان را با تکیه بر سوابق طرفین در قبال یکدیگر ارزیابی کنیم.
    دوشنبه، ۰۶ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۷

    عوامل درگیری های سوریه

    کسری غفوری: پس از سقوط دولت بشار اسد در آذرماه سال گذشته (۱۴۰۳) و به قدرت رسیدن احمد الشرع، مبنای درگیری‌ها در سویدا نیز قالبی جدید گرفت. البته شروع اختلاف‌ها در سویدا ناشی از سیاست نبود. اختلاف بر سر محموله یک کامیون سبزیجات در یک ایست بازرسی، آغازگر اختلاف‌های سوریه شد.
  • دروزی‌ها چه‌کسانی هستند؟

    بعد از درگیری‌های خشونت‌آمیز میان شبه‌نظامیان دروزی و بادیه‌نشین‌ها در منطقه جنوبی سوریه که سویدا نام دارد، بیش از هزار نفر کشته شدند و یک‌صد و سی‌هزار نفر نیز بی‌خانمان شدند. گروه مذهبی کمتر‌شناخته‌شده دروزی‌ها حالا به سرخط خبر‌ها در سطح جهان راه یافته‌اند.
  • اهداف سیاسی‌کریدور«داوود»

    مداخله نظامی خطرناک اسرائیل در جنوب سوریه بار دیگر اذهان را متوجه پروژه بحث‌برانگیز «کریدور داوود» رژیم صهیونیستی جلب کرده است؛ پروژه‌‌ای که در بحبوحه تنش‌‌های فزاینده در خاورمیانه پرآشوب، تمامیت ارضی این کشور جنگ‌‌زده را تهدید می‌‌کند. منطقه سویدا در جنوب سوریه به‌تازگی شاهد درگیری‌‌های قومی بین دروزی‌‌ها و قبایل بادیه‌نشین سنی بود که صدها کشته و زخمی بر جای گذاشت. در میان تنش‌های رو به افزایش در منطقه، ترکیه متعهد شده برای جلوگیری از دوپاره‌‌شدن بیشتر سوریه مداخله کند؛ اقدامی که به‌عنوان پیامی قاطع به سیاست‌‌های توسعه‌‌طلبانه اسرائیل تلقی می‌‌شود.
  • جنگ نیابتی‌های ترک

    سال‌هاست که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، از لفاظی‌های تندی برای محکوم کردن اسرائیل استفاده کرده است. اردوغان، در کسوت نخست‌وزیر وقت ترکیه، در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس در سال ۲۰۰۹، پس از درگیری لفظی شدید با شیمون پرز، رئیس‌جمهور وقت اسرائیل، با عصبانیت صحنه را ترک کرد و توجه بین‌المللی زیادی را به خود جلب کرد. در جریان آن درگیری، اردوغان اسرائیل را به خاطر کشتار فلسطینیان در عملیات «سرب گداخته» (۲۰۰۸/۲۰۰۹) مورد انتقاد قرار داد. پس از آغاز جنگ اسرائیل در غزه در اکتبر ۲۰۲۳، لحن تند اردوغان مخالفت آشکار ترکیه با جنایات تل‌آویو در این منطقه را روشن ساخت؛ جنایاتی که سازمان عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر آن را مصداق نسل‌کشی می‌دانند.
    یکشنبه، ۰۵ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۶

    فشار تنگنای آبی

    امسال تابستان هنوز به نیمه نرسیده بود که بحران کمبود آب به بحران کسری برق اضافه شد. واپسین روزهای تیر در حالی گذشت که کمبود آب سبب قطعی آب در برخی از استان‌ها شد.
  • بحران آب و برق یا بحران تصمیم؟

    با یک جوک تلخ شروع می‌کنم: «مردم! می‌خواهید حکومت را حسابی به دردسر بیندازید؟ همه دوشِ یک‌ساعته بگیرید و موهایتان را با سشوار خشک کنید!» در ظاهر، جوک بی‌مزه‌ای به نظر می‌رسد. اما اگر تفسیر این چند کلمه را به پس‌زمینه‌ تابستان ۱۴۰۴ ایران بیاوریم، تهدید را به‌روشنی درمی‌یابیم. نه تظاهرات و اعتصاب، نه نافرمانی مدنی، به اندازه‌ همین دستورالعمل خصمانه و مزخرف نمی‌تواند حکومت و جامعه را دچار مشکل کند.
  • هزینه سنگین خودکفایی

    امروز با بحرانی عمیق در زمینه آب روبه‌رو هستیم که با قطعی‌های مکرر آب در بسیاری از استان‌ها، از جمله تهران، اصفهان، یزد و خوزستان، زندگی ‌میلیون‌ها نفر تحت تاثیر قرار گرفته ‌است. این بحران که در سال‌های اخیر شدت گرفته، تنها نتیجه خشکسالی طبیعی یا تغییرات اقلیمی نیست، بلکه ریشه در سیاست‌های نادرست حکمرانی آب دارد.
    شنبه، ۰۴ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۵

    سناریوهای مکانیسم ماشه

    با در نظر گرفتن روندهای اخیر در پرونده هسته‌ای ایران و افزایش فاصله میان تهران و سه کشور اروپایی (E۳) به همراه آمریکا، احتمال استفاده از مکانیسم اسنپ‌بک دوباره در دستور کار برخی بازیگران غربی قرار گرفته است.
  • باید طرحی نو درانداخت

    آنچه امروز در سیاست خارجی جاری ایران در اولویت قرار دارد، احتمال به کار افتادن سازوکار حل‌وفصل اختلافات برجام، موسوم به اسنپ‌‌‌بک است. اگر از مبنا قرار دادن این موضوع برای کشاکش‌‌‌های سیاست داخلی که مورد توجه نگارنده نیست بگذریم، سوال‌‌‌های اصلی پیرامون چرایی وجود اسنپ‌بک، احتمال اجرای آن، مشروعیت و صلاحیت طرف‌‌‌های اروپایی برای اجرای مکانیسم و نهایتا شرایط پیش ‌‌‌رو در صورت اجرایی شدن این سازوکار است. با توجه به توضیحاتی که نویسنده و نیز دیگر اهالی سیاست خارجی در روزها و هفته‌‌‌های گذشته در خصوص بیشتر این پرسش‌‌‌ها و محورها نوشته‌‌‌ و گفته‌‌‌اند، امر را در یادداشت حاضر بر آخرین محور دائر کرده‌‌‌ایم.
  • راه‏‏‌های‌ گذار از تنهایی استراتژیک

    در دهه ۸۰ خورشیدی پرونده هسته‌‌‌ای ایران با ارجاع آن توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، وارد مرحله جدیدی شد. در این دوره، چند قطعنامه علیه ایران صادر شد که همگی ذیل ماده ۴۱ فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد بودند.
    پنجشنبه، ۰۲ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۴

    تعرفه‌ها و اثر ترامپ

    درست از زمانی که سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ شروع به کار کردند، کارشناسان هشدارهایی مبنی بر آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت این تعرفه‌ها بر اقتصاد جهانی دادند. در واقع، تعرفه‌های ترامپ، به شکل دومینووار منجر به وخیم‌تر شدن تورم جهانی خواهد شد.
  • ساخت تجارت جهانی بدون آمریکا

    شرکت‌های بزرگ آمریکایی و شرکای تجاری آنها در تلاشند تا خود را با اقتصاد جهانی جدید وفق دهند؛ حتی با اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌جمهوری آمریکا، در کمتر از دو هفته آینده تعرفه‌‌‌های تاریخی وضع خواهد کرد. مدیرعامل شرکت کوناگرا برندز، مالک فروشگاه‌‌‌های هانت، دانکن هاینز و بردز آی، این ماه به سرمایه‌گذاران گفت که پس از «تحمل تورم بسیار زیاد به دلیل تعرفه‌‌‌های فولاد ورق حلبی»، قصد دارد قیمت کالاهای کنسروی را افزایش دهد.
  • بازگشت جهان به دهه ۴۰

    دونالد ترامپ چند روز پیش در پلتفرم اجتماعی خود با نام تروث سوشال گفت: «هیچ تغییری در این تاریخ ایجاد نشده و هیچ تغییری هم ایجاد نخواهد شد. تمام پول از اول اوت ۲۰۲۵ سررسید و قابل پرداخت خواهد بود. هیچ تمدیدی اعطا نخواهد شد.» در واقع، تغییری ایجاد شده بود. «توقف» ۹۰روزه در مورد بالاترین تعرفه‌‌‌هایی که ترامپ در «روز آزادی» خود در ماه آوریل تهدید کرده بود، در ۹ژوئیه به پایان رسید. اما با وجود تنها سه توافق تجاری، به جای ۳۰۰ توافقی که قبلا وعده داده شده بود، کاخ سفید یک مهلت را به مهلت دیگری تغییر داد. خوش‌بینان که به نظر می‌رسد بسیاری از آنها در وال‌استریت هستند، این افت اخیر را به عنوان مدرکی دال بر این تفسیر کردند که ترامپ هرگز تعرفه‌‌‌های بالقوه زیان‌‌‌بار را اعمال نخواهد کرد.
  • آرامش قبل از توفان

    وقتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در ماه آوریل از تعرفه‌‌‌های «متقابل» شدید خود علیه ده‌‌‌ها کشور رونمایی کرد، اقتصاددانان نسبت به آسیب‌‌‌های اقتصادی فاجعه‌‌‌بار هشدار دادند. اقتصاد ایالات متحده - بزرگ‌ترین محرک رشد جهانی - در بسیاری از معیارها فراتر از انتظارات عمل کرده است، به‌‌‌طوری که تورم پایین مانده، اشتغال و هزینه‌‌‌های مصرف‌کننده همچنان قوی است و بازار سهام به بالاترین رکورد خود رسیده است.
    چهارشنبه، ۰۱ مرداد ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۳

    مسیر پیچیده توسعه

    توسعه یک مفهوم کمی-کیفی و پایدار است. یک تعریف کلاسیک توسعه پایدار را چنین معرفی می‌کند: توسعه پایدار، توسعه‌‌‌ای است که نیازهای امروز را فراهم کند، بدون آنکه نسل‌های آینده را برای تامین نیازهایشان به خطر اندازد.
  • ستون‌های پنهان امنیت ملی

    جنگ تحمیلی ۱۲روزه اخیر، به‌رغم تلخی‌ها، رنج‌ها و خسارات زیادش، تجارب گران‌سنگی پیش روی حاکمیت قرار داد. این جنگ هرچند کوتاه‌مدت بود اما بار دیگر نشان داد که سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به حاکمیت، ستون‌‌‌های پنهان امنیت ملی‌‌‌اند و تا چه میزان می‌توانند کشور را در مقابل تهاجم بیگانگان توانمند کنند. اما سرمایه اجتماعی و حمایت مردم از حاکمیت رابطه تنگاتنگی با توسعه‌یافتگی کشور دارد.
  • اقتصاد ایران در پیچ‌وخم عدالت اجتماعی و استقلال اقتصادی

    با نگاه تک‌بعدی به اقتصاد ایران، کشوری که دارای منابع طبیعی غنی است متصور می‌شود که همیشه در تلاش برای استفاده از منابع طبیعی برای رسیدن به رشد پایدار، عدالت اجتماعی و خرج‌کرد منابع برای مخارج جاری بوده است.
  • دیپلماسی؛ فراتر از نفت

    عربستان سعودی با تکیه بر راهبرد «توازن‌‌‌گراییِ گزینشی» میان قدرت‌‌‌های شرق و غرب، به‌‌‌تدریج خود را به یک «میانجی امنیت جمعی» در خاورمیانه بدل کرده است. استقبال از دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین و تسهیل گفت‌‌‌وگوهای غیرمستقیم تهران - واشنگتن در ۲۰۲۵، نشان می‌دهد ریاض چگونه از دیپلماسی دیدارهای سطح بالا برای ارتقای «سرمایه نمادین» خود بهره می‌گیرد.
    سه‌شنبه، ۳۱ تیر ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۳۴۲

    فرمول احیای سرمایه اجتماعی

    بعد از جنگ تحمیلی دوازده‌‌روزه، همگان و حتی ارکان سیاستگذاری همزمان با خلأها و ظرفیت‌های پنهان ایران مواجه شدند. بحران جنگ، در‌عین‌حال که تهدیدی برای سرمایه اجتماعی بود اما فرصتی نادر فراهم آورد تا امکان بازسازی پیوندهای اجتماعی به ‌وجود آید، چراکه در زمان جنگ ۱۲روزه تمام گروه‌ها و نهادها، حتی آن دسته از گروه‌هایی که نسبت به شیوه سیاستگذاری انتقاداتی داشتند، تمام‌قد از کیان کشور دفاع کردند.
  • الفبای دموکراسی اقتصادی

    خصوصی‌‌‌سازی، در غیاب دموکراسی اقتصادی، اغلب به نسخه‌‌‌ای ناتمام و واژگونه از توسعه بدل می‌شود؛ نسخه‌‌‌ای که به جای توانمندسازی جامعه، به تمرکز ثروت در دست گروهی معدود می‌‌‌انجامد و سرمایه اجتماعی را فرسایش می‌دهد. تجربه ایران در خصوصی‌‌‌سازی، در دو دهه گذشته، نشان داده است که بدون شفافیت، پاسخ‌‌‌گویی و مشارکت واقعی کارآفرینان و مردم، انتقال مالکیت نه به بهبود کارآیی می‌‌‌انجامد و نه به عدالت.