شماره روزنامه ۶۳۷۲
|
Search Icon
اکسکوینو
اکسکوینو

گذری به جنگ‏‌های آمریکا در قرن نوزدهم؛

۳۰ آوریل ۱۹۷۵ آخرین پرواز هلی‌کوپتر از بام سفارت آمریکا در سایگون پایان جنگ ویتنام را رقم زد؛ جنگی که ۲۵ سال طول کشید و پس از دو جنگ جهانی اول و دوم، بیشترین خسارات جانی و اقتصادی را به دنبال داشت.

اخبار تاريخ و اقتصاد

    سه‌شنبه، ۲۸ مرداد ۱۴۰۴

  • نقشی که آنتونی ایدن در سرنگونی دولت مصدق بازی کرد

    روزنامه شماره ۶۳۶۵

    نجات اقتصاد پساجنگ بریتانیا

    اگر بخواهیم از پنج چهره سیاسی موثر در سقوط دولت مصدق نام ببریم آنتونی ایدن بی‌شک در صدر این فهرست قرار دارد. سر رابرت آنتونی ایدن‏ (۱۹۷۷ –۱۸۹۷) سیاستمدار محافظه‌کار بریتانیایی و نخست‌وزیر این کشور از ۱۹۵۵ تا ۱۹۵۷ بود. وی در یک دوره بیست ساله از ۱۹۳۵ تا ۱۹۵۵ سه بار وزیر خارجه بریتانیا شد، دوره‌ای که جنگ جهانی دوم در آن اتفاق افتاد. ایدن، وزیر خارجه بریتانیا از اواخر ۱۹۵۱ تا آوریل ۱۹۵۵ (و هم‌زمان معاون نخست‌وزیر)، یکی از محرک‌های اصلی سیاست بریتانیا در سرنگونی محمد مصدق بود. نقش او نه در میدان عمل جاسوسی، بلکه در سطح سیاستگذاری و دیپلماسی بود: تعیین هدف، حمایت از سازمان اطلاعات مخفی (MI۶)، هماهنگ‌سازی مواضع در لندن و واشنگتن، و دفاع از ضرورت «تغییر رژیم» ایران. اسناد تازه منتشرشده ایالات متحده و بریتانیا، گزارش‌های روزنامه‌نگاران، پژوهش‌های تاریخی و حتی خاطرات خود ایدن، این تصویر را تایید می‌کنند.
    یکشنبه، ۲۶ مرداد ۱۴۰۴

  • نگاهی به روند سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا

    روزنامه شماره ۶۳۶۳

     کودتا در دو ضربه

    دکتر کریم سلیمانی، مورخ و استاد دانشگاه شهید بهشتی ماه گذشته در ۶۸سالگی درگذشت. او تحصیلات عالی خود را در رشته ایران‌شناسی به پایان رسانده و درجه دکتری را از دانشگاه بامبرگ آلمان دریافت کرده بود. آنچه می‌خوانید مقاله‌ای است که او بر پایه اسناد وزارت خارجه آمریکا درباره روند کودتا علیه دولت دکتر مصدق نوشته است. مجموعه دوجلدی با عنوان «اسناد سخن می‌گویند» توسط دکتر احمدعلی رجایی و مهین سروری (رجایی) به فارسی برگردانده شده است. این مجموعه از اسناد چون حاصل مکاتبات رسمی میان سفارت آمریکا در تهران با وزارت خارجه این کشور و نیز وزارت خارجه انگلستان و سفارت دولت انگلیس در تهران و علاوه بر آن، سفارت آمریکا در لندن در گردش اداری بوده، از مهم‌ترین منابع مربوط به دوره نهضت ملی ایران به شمار می‌رود. اسنادی که در این نوشتار مورد استفاده قرار گرفته، همگی در جلد اول از این کتاب قرار دارد. آن بخش از اسناد وزارت خارجه آمریکا که بازه زمانی کودتای اول (۳خرداد ۱۳۳۱ تا ۷تیر ۱۳۳۱) را در بر می‌گیرد، شامل سندهایی به شماره ۱۷۵، ۱۷۶، ۱۷۸، ۱۸۱، ۱۸۲، ۱۸۳ و ۱۸۴ می‌شود که توجه مورخان را به عنوان یک ایده و برنامه منسجم به منظور ساقط کردن دولت دکتر محمد مصدق از طریق کودتا کمتر جلب کرده است.
  • روزنامه شماره ۶۳۶۳

    دو دلیل توجه‌برانگیز کودتا

    دنیای اقتصاد: یرواند آبراهامیان، محقق و نویسنده کتاب « ایران بین دو انقلاب» گفته است: «بنابر دو دلیل دولت مصدق، به‌ویژه ماجرای کودتا، کماکان توجه بسیاری به خود جلب می‌کند. اول اینکه کودتا اثر عمیقی بر تاریخ ایران و همچنین تاریخ روابط ایران و ایالات‌متحده داشته است. دلیل دوم آنکه روایت‌های رسمی از کودتا، هم در ایالات‌متحده و هم در ایران، مدعی بودند که اصلا کودتایی در کار نبوده و آنچه رخ داده «قیام مردم شاه‌دوست» علیه مصدق بوده است. این دست «تاریخ‌نگاری‌های» رسمی چنان از واقعیت به دور بودند که تاریخ‌نگاران چاره‌ای نداشتند جز آنکه به واسطه تجزیه و تحلیل صادقانه‌تری با وقایع رویارو شوند - خاصه زمانی که منابع موثقی در دسترس قرار می‌گیرد. هرچه نباشد، کارکرد اصلی تاریخ‌نگاران یافتن حقیقت درباره گذشته و به چالش کشیدن روایت نادرست است، به ویژه زمانی که بر این روایت‌ها مهر رسمی نقش بسته است.»
    سه‌شنبه، ۲۱ مرداد ۱۴۰۴

  • پلاستیک چگونه وارد زندگی انسان مدرن شد؟

    روزنامه شماره ۶۳۶۰

     آلودگی جهان‌گستر

    نمایندگان بیش از ۱۷۰ کشور جهان در ژنو گرد هم آمده‌اند تا بر سر کاهش تولید پلاستیک در مقیاس جهانی به توافق برسند. این ششمین دور گفت‌وگوها از سال ۲۰۲۲میلادی است. شمار زیادی سازمان غیردولتی در این نشست حضور دارند.

  • کارکرد پلاستیک در سینما

    روزنامه شماره ۶۳۶۰

    محفظه خاطرات

    ظهور پلاستیک‌ها و مواد شبیه‌پلاستیک در سده نوزدهم و اوایل سده بیستم یکی از بنیادی‌ترین تحولات فناوری بود که به‌طرز عجیبی با پیدایش و گسترش صنعت سینما همپوشانی داشت.
    یکشنبه، ۱۹ مرداد ۱۴۰۴

  • راه‌آهن و نساجی چگونه در ترکیه و ایران شکل گرفتند؟

    روزنامه شماره ۶۳۵۸

    توسعه و پسرفت !

    شکل‌گیری نخستین صنایع مدرن در امپراتوری عثمانی، به‌ویژه در قلمرو ترکیه امروزی، از اواخر قرن هجدهم آغاز شد، ولی باید آن را در چارچوب یک گذار تدریجی، ناقص و اغلب وابسته به واردات ارزیابی کرد. برخلاف انقلاب صنعتی در بریتانیا، فرآیند صنعتی‌شدن در عثمانی نه بر پایه سرمایه‌داری بومی، بلکه تحت فشار رقابت با اروپا و تلاش برای نجات امپراتوری از فروپاشی پیش رفت. پس از جنگ‌های عثمانی با روسیه، اتریش و ایران آشکار شد که ارتش این کشور از نظر تسلیحات، لجستیک و آموزش عقب‌مانده است. سلطانان اصلاح‌طلب عثمانی (به‌ویژه در اواخر قرن هجدهم) دریافتند که نوسازی ارتش بدون نوسازی صنعتی و اقتصادی ممکن نیست. نخستین صنایع مدرن عثمانی در خدمت نظامی‌سازی و تولید سلاح بودند. تاسیس کارخانه‌هایی همچون توپ‌خانه ایوب در استانبول،باروت‌خانه در ادرنه و کشتی‌سازی در استانبول از جمله نخستین گام‌ها برای مدرن‌سازی صنعت در کشور عثمانی قلمداد می‌شود.
  • روزنامه شماره ۶۳۵۸

    آگاهی‌های افسر سوئدی از دوره قاجار و عثمانی

    دنیای‌اقتصاد: کــــــتــــاب «آگـــــاهــــی‌ها…» (Nägra Underrättelser) اثر کـــارل پتر فون‌هایدنشتام نخستین بار در ۱۸۲۵ به زبان سوئدی به چاپ رسید و تا سال ۲۰۲۵ به انگلیسی برگردانده نشده بود.
  • روزنامه شماره ۶۳۵۸

    کاوش وقایع مرداد ۱۳۳۲

    با ورود به مرداد ۱۳۳۲، ایران در مرحله‌ای حساس از تاریخ معاصر خود قرار داشت. یک سال و نیم از ملی شدن صنعت نفت گذشته بود، اما کشور همچنان با تحریم‌ها، فشارهای اقتصادی و تنش‌های بین‌المللی روبه‌رو بود.
    سه‌شنبه، ۰۷ مرداد ۱۴۰۴

  • انقلاب صنعتی،سرمایه‌داری و مساله حقوق انسانی

    روزنامه شماره ۶۳۴۸

     نیکوکاری یا عدالت؟

    امانوئل کانت، فیلسوف و اندیشمند بزرگ در سپیده ‌دمان روزگار مدرن گفته است: «در جهان هیچ چیز به اندازه حقوق دیگران مقدس نیست. خیرخواهی در اخلاق مفهومی زاید است. کسی که اقدام به خیر خواهی نمی‌کند اما حقوق دیگران را هم نقض نمی‌کند می‌تواند انسان درستکاری باشد و اگر همه چنین باشند فقیری وجود نخواهد داشت تا نیاز به نیکوکاری و خیرخواهی دیگران داشته باشد، اما کسی که تمام عمر خود را به نیکوکاری گذرانده باشد و فقط حقوق یک نفر را ضایع کرده باشد این مورد تضییع حق را نمی‌تواند با تمام نیکوکاری‌های خود جبران کند.» تحلیل این سخن کانت در تقابل با پدیده نیکوکاری (فیلانتروپی) قرن نوزدهم، به‌ویژه در میان صنعتگران و سرمایه‌داران، دریچه‌ای راهگشا به یکی از منازعات بنیادین در امور اخلاق و سیاست اجتماعی می‌گشاید: تقدم حق بر خیر در اندیشه کانت در برابر عمل‌گرایی اخلاقی یا نیکوکاری ابزاری در عصر سرمایه‌داری صنعتی. کانت از سنت اخلاقی وظیفه‌گرایانه (دئوتولوژیک) پیروی می‌کند. در این چارچوب رعایت حقوق دیگران مانند مالکیت، آزادی و کرامت انسانی، بنیان اخلاق است. نیکوکاری، اگرچه پسندیده است، اما به مثابه فضیلتی ثانویه، هرگز نباید جایگزین عدالت شود. کسی که تنها حقوق دیگران را رعایت می‌کند، حتی اگر خیر نکند، از نظر اخلاقی بی‌عیب است. زیرا اخلاق، پیش از هر چیز، به معنای پرهیز از تجاوز به حقوق دیگران است. از سوی دیگر، تضییع حتی یک حق انسانی، اگر با هزاران عمل نیکو همراه باشد، قابل جبران نیست. اخلاق با حساب و ترازوی «مجموع خدمات» سنجیده نمی‌شود.
    یکشنبه، ۰۵ مرداد ۱۴۰۴

  • پوست‌اندازی نظام آموزشی در دوره عثمانی و ترکیه مدرن

    روزنامه شماره ۶۳۴۶

    «تنظیمات» اثرگذار

    در دوران عثمانی متاخر، نخستین تلاش‌ها برای تحول نظام آموزش در دوره سلطنت سلطان محمود دوم (۱۸۳۹-۱۸۰۸) انجام گرفت. برنامه اصلاحی شاخص او، انحلال نیروهای ینی‌چری در سال ۱۸۲۶ بود؛ نیروهایی که زمانی قدرتمندترین ارتش جهان به شمار می‌رفتند. با حذف این مانع مهم در برابر اصلاحات، قدرت مطلق سلطان به او امکان داد تا دست به اصلاحات ریشه‌دارتری در حوزه‌های نظامی، آموزشی، اداری و نیز تحول ساختار دینی بزند. این اصلاحات نظامی، آموزشی، اجتماعی و اداری، ویژگی‌هایی انقلابی داشتند چرا که چهره سلطان محمود دوم را از یک امپراتور سنتی به شکلی مدرن‌تر و هماهنگ‌تر با قدرت‌های اروپایی تغییر دادند. نخستین گام، جایگزینی ینی‌چری‌ها با ارتشی نو به نام «عساکر منصوره محمدیه» بود. این اقدام بسیار مهمی بود چرا که به معنای حذف کامل قدرت نظامی پیشین و تاسیس مجدد آن بود. این بازسازی را باید تحولی انقلابی تلقی کرد، چراکه آغازگر سایر اصلاحاتی شد که تحقق آن نیازمند منابع جدید بود.
  • روزنامه شماره ۶۳۴۶

    دبیرستان کزازی در فهرست ثبت جهانی

    معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه از سه مدرسه معتضدالدوله وزیری، دبیرستان کزازی و مدرسه کوروش کبیر گیلانغرب به عنوان سه مدرسه تاریخی شاخص این استان نام برده و گفته است: این سه مدرسه قابلیت ثبت در پرونده ثبت جهانی مدارس تاریخی را دارند. این مدارس از نخستین نمونه‌‌‌های نهادهای مدرن آموزشی در غرب کشور محسوب می‌‌‌شوند که پس از یک قرن فعالیت اکنون متروکه شده و ساختمان‌‌‌های آنها در معرض آسیب قرار گرفته است.
    سه‌شنبه، ۳۱ تیر ۱۴۰۴

  • گذری بر زندگی و کار موریس یانگ،موسس بیمارستان‌های مناطق نفتی ایران

    روزنامه شماره ۶۳۴۲

    پزشک دهکده!

    موریس یودلویتز یانگ (۱۷ ژوئیه ۱۸۸۰ – ۱۹۵۰)، پزشک و پژوهشگر بریتانیایی بود. او بیشتر به‌خاطر کار در شرکت نفت انگلیس-ایران (Anglo-Persian Oil Company) و پیشگامی در تاسیس درمانگاه و بیمارستان و ترویج پزشکی مدرن در جنوب‌غرب ایران شناخته می‌شود. یانگ همچنین مدتی در بیمارستان سنت مری لندن با الکساندر فلمینگ، کاشف پنی سیلین و برنده نوبل شیمی، همکاری کرد. مقاله‌های مشترک این دو، بخشی از ادبیات علمی در پزشکی مدرن محسوب می‌شود.
  • روزنامه شماره ۶۳۴۲

    لامبر مولیتور؛ مستشار تمام‌عیار

    لامبر مولیتور یک مستشار بلژیکی بود که در تاسیس گمرک در ایران سهم بسزایی داشت. او با توافق دولت‌‌‌های ایران و بلژیک به ایران آمد و علاوه بر گمرک در زمینه پست و تلگراف نیز تاثیر بسیاری در ایران داشت. لامبر مولیتور بیش از ۲۵ سال از زندگی‌‌‌اش را در ایران سپری کرد. او در زمان حضورش در ایران به عنوان مدیر گمرک در شهرهای کرمانشاه، بوشهر، زاهدان و زابل زندگی کرد و فرزند او آندره مولیتور در زمان اقامتش در کرمانشاه به دنیا آمد.

  • گزارش دکتر فوریه از ایران دوره ناصری

    روزنامه شماره ۶۳۴۲

    بساط فقر و مسکنت گسترده است

    دوم ذی‌الحجه ۱۳۰۶ قمری پس از آنکه وزارت خارجه مرا رسما تحت اختیار شاه قرار داده و به او معرفی شدم، در حالی که شاه تبسمی بر لب داشت با من دست داد و این چهار کلمه را به فرانسه ادا نمود: «شما طبیب من هستید» و این بود که من به همراه اعلی‌حضرت، پادشاه ایران به سوی ایران روانه شدم که مدت‌ها در خدمت پادشاه مونته نگرو در شغل طبابت درباری بودم.
    یکشنبه، ۲۹ تیر ۱۴۰۴

  • نگاهی به کتاب «خاک کارخانه»،نوشته شیوا خادمی

    روزنامه شماره ۶۳۴۰

     صداهای غیر‌رسمی

    کتاب «خاک کارخانه» نوشته شیوا خادمی، اثری است که از دریچه ادبیات، زندگی و شرایط کاری کارگران کارخانه چیت‏‏‌سازی بهشهر را بررسی کرده است. فرهاد رستمی قهفرخی طی پژوهشی با تکیه بر نظریه تاریخ شفاهی پل تامپسون به این مساله پرداخته است که آیا این کتاب توانسته است صدای واقعی کارگران را منعکس کند یا خیر. اهمیت این پژوهش در آن است که نشان دهد چگونه روایت‏‏‌های کارگران می‌توانند در بازنویسی تاریخ کارگری موثر باشند و آیا خاک کارخانه نمونه‏‏‌ای موفق از این نوع روایت‏‏‌گری است. بخش‌هایی از این پژوهش علمی را می‏‏‌خوانید.
  • روزنامه شماره ۶۳۴۰

    پل تامپسون؛ حافظه‏‏‌نگار فرودستان

    پل تامپسون، استاد برجسته جامعه‌‌‌شناسی در دانشگاه اسکس و از پیشگامان تاریخ شفاهی در بریتانیاست. او با تاسیس انجمن تاریخ شفاهی و تالیف کتاب مرجع «صدای گذشته (۱۹۷۸)» و راه‌‌‌اندازی پروژه‌‌‌هایی همچون مجموعه زندگی‌‌‌نامه‌‌‌های شفاهی در کتابخانه بریتانیا، نقش بی‌‌‌بدیلی در گسترش این رشته در نیم‌‌‌قرن اخیر داشته است. تامپسون از نخستین پژوهشگرانی بود که تاریخ شفاهی را به عنوان روشی علمی و معتبر برای تولید دانش تاریخی معرفی کرد.
    سه‌شنبه، ۲۴ تیر ۱۴۰۴

  • نگاهی به پیامدهای اقلیمی صنایع در دوران مدرن

    روزنامه شماره ۶۳۳۶

    فناوری و محیط زیست

    محیط زیست جهانی در دوران مدرن پیوسته رو به زوال گذاشته است. از قرن هجدهم میلادی و آغاز انقلاب صنعتی، جهان وارد مرحله‌ای شد که در آن بهره‌برداری بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی، رشد شهرنشینی و توسعه صنعتی، به تغییرات چشمگیر در اقلیم زمین منجر شد. این تغییرات که عمدتا توسط کشورهای صنعتی ایجاد شدند، امروز بیشترین فشار و آسیب را بر کشورهای فقیر وارد می‌کنند. اواخر قرن هجدهم نقطه عطفی در افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای نظیر دی‌اکسیدکربن بود. در قرن‌های نوزدهم و بیستم، با گسترش صنعت، حمل‌ونقل و تولید، غلظت گازهای گلخانه‌ای در جو افزایش چشمگیری یافت. دمای کره زمین به‌طور متوسط در هر قرن حدود یک درجه افزایش پیدا کرد، روندی که هنوز هم ادامه دارد.
    یکشنبه، ۲۲ تیر ۱۴۰۴

  • گذری به مساله مهاجرت و تبعات اقتصادی آن در دوران مدرن

    روزنامه شماره ۶۳۳۴

    کوچ‌های اجباری

    اِمه‌ سِزِر، اندیشمند فرانسوی‌زبان، سال ۱۹۵۵ کتابی نوشت با عنوان «گفتاری درباره استعمارگری». او چنین استدلال کرد اروپا با فروختن روح و وجدان خود در کشورهای مستعمره، خود پیشاپیش شرایط پیدایش نازیسم را فراهم کرده بود.
    سه‌شنبه، ۱۷ تیر ۱۴۰۴

  • مساله‌شناسی مهاجران افغان در ایران

    روزنامه شماره ۶۳۳۰

    بازگشت ناگزیر

    بشر از آغاز زندگی اجتماعی پیوسته در حال کوچ و مهاجرت بوده است. مهاجرت نیز همواره دلایل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی داشته است. اگر نظریه مهاجرت نخستین انسان‌ها (Homo sapiens) از آفریقا به سایر نقاط دنیا دقیق باشد، آن‌گاه باید پذیرفت که مهاجرت پدیده‌ای است به قدمت طول تاریخ بشر. امواج مهاجرت و تغییرات فرهنگی، در دوران‌های مختلف زندگی انسان، نقشه‌ جمعیتی، اقتصادی و فرهنگی مناطق مختلف جهان را شکل داده است. تاثیرات روند مهاجرت در سطح کلان (Macro Level) دوسویه است. از یک طرف، کشور میزبان نیروی کاری را دریافت کرده، که معمولاً جوان و کارآمد است، بدون آن که برای پرورش و تربیت این نیروی انسانی هزینه‌ای پرداخت کرده باشد. در سوی مقابل هم کشوری که از آن مهاجرت صورت پذیرفته، سرمایه‌ انسانی‌اش را از دست داده است.
  • روزنامه شماره ۶۳۳۰

    تفاوت مهاجران قدیم و جدید

    پژوهشگران حوزه مهاجرت و جمعیت‌شناسی در آمریکا غالبا از دو اصطلاح «مهاجرت قدیم» و «مهاجرت جدید» برای تعریف اشکال مهاجرت به این کشور در دوران مدرن استفاده می‌کنند. مهاجرت قدیم معمولا به افرادی اشاره دارد که قبل از دهه ۱۸۹۰ عمدتا از اروپای شمالی و غربی به آمریکا آمده‌اند، در‌حالی‌که مهاجرت جدید به مهاجرانی اطلاق می‌شود که پس از دهه ۱۸۹۰ غالبا از اروپای جنوبی و شرقی به ایالات متحده کوچ کرده‌اند. ویژگی‌های متمایز این دو نوع مهاجرت را می‌توان به شرح زیر برشمرد.
    سه‌شنبه، ۱۰ تیر ۱۴۰۴

  • گذری به جنگ‏‌های آمریکا در قرن نوزدهم؛

    روزنامه شماره ۶۳۲۶

    دموکراسی اشغالگر

    ۳۰ آوریل ۱۹۷۵ آخرین پرواز هلی‌کوپتر از بام سفارت آمریکا در سایگون پایان جنگ ویتنام را رقم زد؛ جنگی که ۲۵ سال طول کشید و پس از دو جنگ جهانی اول و دوم، بیشترین خسارات جانی و اقتصادی را به دنبال داشت.
    سه‌شنبه، ۲۰ خرداد ۱۴۰۴

  • نگاهی به آرمان‌شهر افلاطون و فارابی

    روزنامه شماره ۶۳۰۹

    تمایز دو نگره

    شهر آرمانی افلاطون و نیز فارابی مبتنی بر «نیاز افراد و تعاونِ»میان آنها است، اما آرمان شهر تامس مور، بر این اساس تاسیس نمی‌شود، بلکه شکلی جزیره‌گونه دارد و طبق روایت مور، نخستین ساکنان این جزیره افراد بومی بودند «بی‌ادب و نافرهیخته»، اما، روزگاری شخصی به نام یوتوپوس (Utopos)، جزیره را تصاحب می‌کند نام خود را بر آن می‌گذارد و ساکنان شکست‌خورده را به بردگی خود می‌گیرد تا آنجا را مناسب سکونت افراد فرهیخته و انسان‌های سزاوار بسازند. بنابراین مور از همان ابتدا، جامعه «استعمارگر» مورد نظرش را نشانمان می‌دهد.

  • نگاهی به کتاب «دیستوپیا: تاریخی طبیعی»

    روزنامه شماره ۶۳۰۹

    فهم خطرات تمدن مدرن

    محمد شهریاری مقدم: گریگوری کلیز (Gregory Claeys) استاد برجسته دانشگاه هالوی لندن است و پژوهش‌هایش عمدتا روی یوتوپیا، دیستوپیا، لیبرالیسم، سوسیالیسم و رادیکالیسم سیاسی متمرکزند.
  • روزنامه شماره ۶۳۰۹

    ناکجاآباد سرمایه‌داری مصرف‌گرا

    اوفلی سیمئون، محقق و استاد دانشگاه اقتصاد سوربن و سردبیر نشریه « کتاب‌ها و ایده‌ها» است. او عمدتا در زمینه انقلاب صنعتی تحقیق کرده است. سیمئون در گفت‌وگویی با گریگوری کلیز به مفاهیم اتوپیا / دیستوپیا پرداخته است. چکیده این گفت‌وگو را می‌خوانید.
    یکشنبه، ۱۸ خرداد ۱۴۰۴

  • در نشست «تاریخ فرهنگی آب در ایران» عنوان شد

    روزنامه شماره ۶۳۰۷

    وضعیت بحرانی ، گوش‌های ناشنوا

    هفته گذشته نشست کارشناسانه «تاریخ فرهنگی آب در ایران» در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست ژاله آموزگار استاد پیشین فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران، مرتضی فرهادی استاد تمام حوزه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، داریوش رحمانیان دانشیار تاریخ دانشگاه تهران، محمد صادق دهقانی کارگردان فیلم تالان و امید شمس دبیر نشست سخنرانی کردند. در اینجا بخش‌هایی از سخنان مطرح‌شده در نشست مذکور را می‌خوانید:
  • روزنامه شماره ۶۳۰۷

    نقش قنات در ساختن تمدن ایرانی

    چنین به نظر می‌رسد که یکی از راه‌های اساسی بررسی و شناخت درست فرهنگ و تمدن ایرانی در طی تاریخ دیرینه سال، آن از هزاره‌های پیش از میلاد مسیح - و مخصوصا از دوره استقرار و سکونت آریاها و حاکمیت آنان در نجد ایران - تا هنگام آشنایی ایرانیان با فرهنگ و تمدن غربی و برخی تاثیرات زیان بار آن در روزگار معاصر، آگاهی از چند و چون فن قنات‌سازی یا به اصطلاح «تمدن کاریزی» در این سرزمین است. ‌
  • روزنامه شماره ۶۳۰۷

    زوال قنات‌ها

    یازده‌قنات ایرانی در سال‌۲۰۱۶ از سوی مدیریت یونسکو به‌عنوان میراث جهانی به ثبت رسید. ویژگی‌های منحصر به فرد این قنات‌ها از نظر کارشناسان یونسکو چنین بیان شده است: عمیق‌ترین، طولانی‌ترین و قدیمی‌ترین. این یازده‌قنات شامل قنات قصبه گناباد، قنات بلده فردوس، قنات حسن‌آباد مشیر و قنات باغ زارچ، قنات ابراهیم‌آباد اراک، قنات مزدآباد و قنات عمومی وزوان، قنات مون، قنات گوهرریز جوپار، قنات اکبرآباد بم و قنات قاسم‌آباد بم است.
    سه‌شنبه، ۱۳ خرداد ۱۴۰۴

  • نظری به کتاب ناپل ۱۹۲۵: آدورنو، بنیامین و تابستانی که نظریه انتقادی را ساخت

    روزنامه شماره ۶۳۰۵

    ضمیمه‌ تمام‌رنگی سرمایه‌داری

     یکی از پیش‌بینی‌پذیرترین واکنش‌های شیمیایی در فرهنگ اروپایی زمانی رخ می‌دهد که ذهن آلمانی وارد محیط ایتالیا می‌شود. نویسنده آلمانی مفتون منظره رو به ایوان می‌شود و ناگهان درمی‌یابد که زندگی دوباره ارزش زیستن دارد. سه قرن است که روح و جان برجسته‌ترین مردم شمال در برابر مناظر ایتالیا دامن از کف داده است. گوته، هاینه، یوهان یواخیم وینکلمان و تئودور فونتانه، هر یک به‌نوعی، اسیر خودخواستهٔ این مناظر شدند. حتی نیچه که در افشای خیال‌پردازی‌های گریز از واقعیت استادی بی‌بدیل بود، ایتالیا را همچون قایق نجات خود می‌دانست. نیچه می‌نویسد: «دریغ که تا پیش از این فقط زندگی را تاب می‌آوردم!»؛ با دیدن آسمان بر فراز ناپل، اشک در چشمانش حلقه زد و احساس کرد مانند کسی است که تا آستانه مرگ رفته، اما «در آخرین لحظه نجات یافته» است.
  • روزنامه شماره ۶۳۰۵

    ناپل؛ ادغام حیات تجاری با شهر

    آنچه می‌خوانید دو بخش از جستار «ناپل» نوشته والتر بنیامین و آسیه لاسیس با ترجمه محسن ملکی است: (در ناپل) هیچ‌کس راه خود را بر اساس شماره خانه‌ها پیدا نمی‌کند. مغازه‌ها، چاه‌ها و کلیساها نقاط ارجاع هستند ـ و البته همیشه نقاط ارجاع ساده‌ای نیستند؛ چراکه یک کلیسای نوعی در ناپل با تظاهر میدانی بزرگ را اشغال نمی‌کند که با جناح‌ها و تالار و گنبد از دور مرئی باشد. مخفی است و درون کنج‌ها ساخته شده؛ گنبدهای رفیع را فقط از مکان‌های انگشت‌شماری می‌توان دید و حتی آن‌وقت هم پیدا کردن راه خود برای رسیدن به آنها آسان نیست؛ چراکه محال است بتوانی میان توده کلیسا و توده ساختمان‌های سکولار اطرافش تمایز قائل شوی. غریبه از کنار آن می‌گذرد. دروازه‌ ناپیدا که اغلب پرده‌ای بیش نیست، دروازه‌ای است مخفی برای مشرف‌شدگان و نوواردان. یک گام، تنها یک گام، او را از توده‌ درهم حیاط‌های کثیف جدا می‌کند و به درون انزوای ناب فضای اندرونی کلیسایی رفیع و دوغاب‌مالی‌شده می‌برد.
    یکشنبه، ۱۱ خرداد ۱۴۰۴

  • پاره‌هایی از کتاب «خاورمیانه: دوهزار سال تاریخ از ظهور مسیحیت»

    روزنامه شماره ۶۳۰۳

    روایت پیروزی و زوال

    حسن کامشاد، مترجم و محقق بزرگ معاصر اوایل خردادماه جاری در لندن درگذشت. دستاورد یک سده زندگی او ترجمه بیش از پنجاه جلد کتاب در زمینه ادبیات، فرهنگ، تاریخ و اقتصاد بود. کتاب «خاورمیانه: دوهزار سال تاریخ از ظهور مسیحیت» اثر برنارد لوئیس از جمله آثاری است که به شیوه‌ای توصیفی و تحلیلی تاریخ خاورمیانه و برآمدن و زوال حکومت‌ها در این منطقه از جهان را بررسی کرده است. بخش‌هایی از این کتاب را می‌خوانید.
صندوق سرمایه گذاری لوتوس
تامین سرمایه کیمیا
میلی گلد

شبکه های اجتماعی دنیای اقتصاد
نرم افزار هلو

تازه‌های سایت خوان

کارگزاری مفید

شماره ۶۳۷۱