شماره روزنامه ۶۳۷۲
|

وضعیت رشد اقتصادی در ۴ ماه اول سال چگونه بوده است؟

مرکز پژوهش‌های مجلس، به تازگی گزارش «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران: برآورد تولید ناخالص داخلی ماهانه (تیرماه ۱۴۰۴)» را منتشر کرده است. این گزارش با تمرکز بر پایش و ارزیابی بخش حقیقی اقتصاد ایران در تیرماه ۱۴۰۴، یک تخمینی از تحولات تولید ناخالص داخلی (GDP) و رشد اقتصادی در ۴ ماه اولیه امسال ارائه…

کمک‌های نقدی مشروط برای حمایت از محرومان، چه تبعات پنهانی دارد؟

بر اساس گزارش بانک جهانی، برنامه‌های کمک‌های نقدی مشروط(Conditional Cash Transfers)، علاوه بر فواید برای دریافت‌کنندگان، اثرات جانبی منفی نیز بر جوامع و افراد غیرذی‌نفع دارد. این برنامه‌ها در ۲دهه اخیر به‌منظور کاهش فقر و بهبود آموزش و تغذیه کودکان در سراسر جهان گسترش یافته‌اند. برنامه کمک نقدی…

اخبار سیاست گذاری

    پنجشنبه، ۰۶ شهریور ۱۴۰۴
  • وضعیت رشد اقتصادی در ۴ ماه اول سال چگونه بوده است؟

    روزنامه شماره ۶۳۷۲

    رشد منفی در ۲ ماه پیاپی

    مرکز پژوهش‌های مجلس، به تازگی گزارش «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران: برآورد تولید ناخالص داخلی ماهانه (تیرماه ۱۴۰۴)» را منتشر کرده است. این گزارش با تمرکز بر پایش و ارزیابی بخش حقیقی اقتصاد ایران در تیرماه ۱۴۰۴، یک تخمینی از تحولات تولید ناخالص داخلی (GDP) و رشد اقتصادی در ۴ ماه اولیه امسال ارائه می‌شود. بر اساس این گزارش، رشد تولید ناخالص داخلی ماهانه نسبت به ماه مشابه سال قبل، در ۲ماه از چهار ماه اول سال۱۴۰۴، یعنی خرداد ماه و تیرماه منفی بوده است. به عبارتی اقتصاد کشور، در ۲ماه تیرماه و خردادماه، نسبت به ماه مشابه سال قبل، کوچک‌تر شده است. کارشناسان اشاره می‌کنند که علت بروز این وضعیت، قطعی‌های متعدد برق و آب و همچنین رخ دادن جنگ ۱۲روزه ایران و اسرائیل در این بازه زمانی است.
  • مفهوم بودجه‌ریزی عملیاتی

    بودجه‌ریزی همواره یکی از ابزارهای حیاتی دولت‌ها برای تخصیص منابع، برنامه‌ریزی فعالیت‌ها و کنترل هزینه‌ها بوده است. در طول زمان، مدل‌های بودجه‌ریزی از شیوه‌های سنتی (متمرکز بر ورودی‌ها) به سمت رویکردهای نوین‌تر مانند «بودجه‌ریزی عملیاتی» حرکت کرده‌اند.
    چهارشنبه، ۰۵ شهریور ۱۴۰۴
  • کمک‌های نقدی مشروط برای حمایت از محرومان، چه تبعات پنهانی دارد؟

    روزنامه شماره ۶۳۷۱

    آثار جانبی یارانه نقدی

    بر اساس گزارش بانک جهانی، برنامه‌های کمک‌های نقدی مشروط(Conditional Cash Transfers)، علاوه بر فواید برای دریافت‌کنندگان، اثرات جانبی منفی نیز بر جوامع و افراد غیرذی‌نفع دارد. این برنامه‌ها در ۲دهه اخیر به‌منظور کاهش فقر و بهبود آموزش و تغذیه کودکان در سراسر جهان گسترش یافته‌اند. برنامه کمک نقدی مشروط به‌عنوان استراتژی ملی فیلیپین در سال۲۰۰۸ با هدف کاهش فقر و سرمایه‌گذاری روی سرمایه انسانی با تمرکز بر تغذیه، سلامت و آموزش کودکان بود.
  • حمایت دولت از بانک مرکزی

    دنیای اقتصاد: در پی نوسانات اخیر بازار ارز و شایعات درباره برکناری محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی نشست ویژه اقتصادی به ریاست دکتر محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد. این جلسه با حضور فرزین و دیگر مقامات ارشد اقتصادی دولت پیامی روشن به بازار و جامعه ارسال کرد: «فرزین همچنان در جایگاه خود فعال است و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی کشور با هماهنگی بالاترین مقامات اجرایی پیش می‌رود.» این نشست نشان‌دهنده عزم دولت برای مقابله با شایعات و جلوگیری از اخلال در سیاست‌های اقتصادی است. پیش‌تر، در جلسات غیرعلنی مجلس در سال۱۴۰۱، فرزین، همراه با محمد مخبر، معاون اول وقت و احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد برای بررسی نوسانات ارزی حضور یافته بودند. در آن جلسات، فرزین از سیاست تثبیت نرخ ارز با نرخ ترجیحی (معروف به دلار فرزین) دفاع کرد و بر افزایش اختیارات بانک مرکزی برای مدیریت بازار تاکید داشت. با این حال، انتقادهایی از سوی مجلس و مرکز پژوهش‌ها مطرح شد. با وجود این چالش‌ها، جلسه اخیر با حضور عارف و فرزین احتمالا نشان‌دهنده حمایت دولت از ادامه سیاست‌های بانک مرکزی است.
  • رییس مرکز اطلاعات مالی اعلام کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۷۱

    فرصت‌سوزی در پرونده FATF

    دنیای اقتصاد:‌ هادی خانی، رئیس مرکز اطلاعات مالی به تازگی در گفت‌وگو با رادیو اقتصاد اشاره کرد: «ایران در حال حاضر عملا مفاد کنوانسیون CFT را پذیرفته است و به آن عمل می‌کند.» این اظهارنظر حاکی از آن است که بهانه‌های مطرح‌شده از سوی برخی اشخاص و رسانه‌ها برای جلوگیری از عضویت ایران در CFT معتبر نیست. این مقام مسوول همچنین تاکید کرد که: «وقتی به چرایی فرصت‌سوزی‌های چندساله کشور در این مهم می‌نگریم چیزی جز فرار ناشیانه از حل مساله، گفتمان‌سازی و ادراک‌سازی انحرافی و ناصحیح از فرصت‌ها و تهدیدهای این چالش بین‌المللی در بین خواص و عوام به‌دلیل سکانداری رسانه‌ای افراد غیر مرتبط، سکوت معنادار متولیان امر در برابر این انحراف مشهود، لجبازی‌های سیاسی و جناحی، ورود افراد غیرمتخصص به موضوعات تخصصی و القای تفسیرهای شخصی و باورهای نادرست ذهنی را مشاهده نمی‌کنیم.»
    سه‌شنبه، ۰۴ شهریور ۱۴۰۴
  • از سوی شورای ملی تأمین مالی؛

    مدل جدید اعتبارسنجی تصویب شد

    دنیای اقتصاد: وزیر اقتصاد مصوبات شورای ملی تأمین مالی در خصوص نحوه محاسبه و الگوهای جدید اعتبارسنجی را برای دریافت تسهیلات ابلاغ کرد.
  • سیاست کدام کشورها شبیه ایران است؟

    روزنامه شماره ۶۳۷۰

    اطلس جهانی ارز چندنرخی

    بر اساس گزارش بانک جهانی، ۲۴کشور نظام ارزی چند نرخی دارند. تجربیات جهانی نشان می‌دهد در کشورهای دارای این نظام، شکاف بین نرخ‌ها، در نهایت منجر به ایجاد مشکلات مختلفی همچون جهش‌های ارزی و تورم و برخوردهایی همچون سرکوب پلتفرم‌های اطلاع‌رسانی نرخ ارز شده است. یک پژوهش از تجربه سرکوب پلتفرم‌های اطلاع‌رسانی نرخ ارز در کوبا نشان می‌دهد سرکوب پلتفرم‌ها اساسا در بهبود فضای بازار موثر نیست و تنها با گام برداشتن در راستای تک‌نرخی کردن ارز می‌توان این وضعیت را بهبود بخشید.
  • ویرانی سرمایه انسانی و فیزیکی یا جهش واقعی؟

    روزنامه شماره ۶۳۷۰

    مسیر توسعه پس از جنگ

    کشورهایی که جنگ را پشت سر می‌گذارند، با دوگانه‌ای روبه‌رو هستند: ویرانی سرمایه انسانی و فیزیکی از یک‌سو و امکان «جهش واقعی» از سوی دیگر. تجربه‌های موفق نشان می‌دهد هرگاه امنیت پایدار با اصلاحات اقتصادی، بازگشت مهاجران و سرمایه‌گذاری هدفمند در زیرساخت و آموزش گره بخورد، رشد پایدار دست‌یافتنی است.
  • بازطراحی نظام مدیریت محلی در ایران

    بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، در مورد شرایط و الگوی تمرکززدایی در حکمرانی ایران اظهار کرد: «تمرکززدایی ضمن ایجاد ظرفیت‌های راهبردی، چالش‌های چندوجهی به همراه دارد.»
    دوشنبه، ۰۳ شهریور ۱۴۰۴
  • بانک مرکزی اعلام کرد؛

    زمان آغاز حراج و پیش‌فروش سکه

    دنیای اقتصاد: حراج و پیش‌فروش سکه بزودی به صورت ۲۴ ساعته و در هفت روز هفته آغاز می‌شود؛ بر این اساس متقاضیان می‌توانند هم‌اکنون برای ثبت‌نام و احراز هویت به سامانه معاملات طلای مرکز مبادله ایران به نشانی market.ice.ir مراجعه کنند. بر اساس اعلام بانک مرکزی فرایند حراج و پیش فروش سکه از ۵ شهریور ماه آغاز خواهد شد.
  • نشست «مهار تورم و سرمایه‌گذاری برای تولید با تاکید بر سیاست‌های ارزی» برگزار شد

    دنیای اقتصاد: نشست تخصصی «بسته سیاستی مهار تورم و سرمایه‌گذاری برای تولید با تاکید بر سیاست‌های ارزی و قیمت‌گذاری انرژی» روز دوشنبه ۳ شهریور ۱۴۰۴ در پژوهشکده پولی و بانکی برگزار شد.
  • اخراجی‌های لیست دریافت کمک‌های نقدی چه کسانی هستند؟

    روزنامه شماره ۶۳۶۹

    «متر» جدید حذف یارانه‌ها

    معیارهای جدید حذف یارانه‌بگیران از سوی وزارت رفاه اعلام شد. طبق این دستورالعمل، خانوارهای با سرانه درآمد ماهانه بیشتر از ۱۰‌میلیون تومان پس از کسر هزینه مسکن، دیگر مشمول دریافت یارانه نقدی نخواهند بود. پیش‌تر نیز ۶شاخص شامل مجموع درآمد خانوار، تراکنش‌های بانکی، دارایی‌های ملکی، خودروهای لوکس، سفرهای خارجی و اقامت در خارج از کشور، مبنای شناسایی دهک‌های پردرآمد بود. این تغییرات با هدف حذف سه دهک بالای درآمدی و تخصیص منابع آزادشده به کالابرگ و حمایت از اقشار کم‌درآمد اجرا می‌شود؛ اما با ابهامات متعددی روبه‌رو است. اختلاف میان معیارهای اعلام‌شده با قانون بودجه و شفاف نبودن نحوه محاسبه اجاره مسکن، از جمله مسائلی است که باعث سردرگمی خانوارها شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند ادامه این روند بدون شفاف‌سازی می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی نسبت به سیاست‌های حمایتی دولت منجر شود. در همین حال، وزارت رفاه سامانه‌ای اینترنتی برای ثبت اعتراض و اطلاع از جزئیات درآمد خانوارها معرفی کرده است.
    شنبه، ۰۱ شهریور ۱۴۰۴
  • چرا دولت جزئیات سیاست‌های یارانه‌ای را اعلام نمی‌کند؟

    روزنامه شماره ۶۳۶۸

    ابهام در حذف یارانه‌بگیران

    حدود ۳‌میلیون نفر از دهک‌های ۴ تا ۹بدون اعلام جزئیات از دریافت یارانه حذف شدند. کارشناسان معتقدند که شیوه اعطای یارانه نقدی به‌دلیل هزینه بالا و همچنین «غیرهدفمند» بودن، نیازمند تحول است. اما این اصلاحات باید در قالب یک بسته سیاستی کارشناسی و شفاف انجام شود.
  • تولید ناخالص داخلی آلمان در سه‌ماه دوم ۲۰۲۵ کاهش یافت؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۸

    بازگشت غول اروپا به قلمرو رکود

    دنیای‌اقتصاد: بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا با کاهش صادرات و سرمایه‌گذاری، ۰.۳درصد کوچک شد. طبق داده‌های رسمی منتشرشده در روز جمعه، اقتصاد آلمان در سه‌ماه دوم ۰.۳درصد کوچک شد که انقباضی شدیدتر از آنچه قبلا تخمین زده شده بود، محسوب می‌شود. به گزارش فایننشال‌تایمز، تخمین اولیه در ماه ژوئیه در ابتدا انقباض ۰.۱درصدی دوره آوریل تا ژوئیه را مطرح کردند.
  • حذف دو صفر از لیره برای بازسازی اعتماد عمومی؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۸

    اصلاح پولی در سوریه

    اسناد داخلی و اظهارات چندین منبع آگاه که رویترز به آن دست یافته، نشان می‌دهد بانک مرکزی سوریه تصمیم دارد با انتشار اسکناس‌های جدید و حذف دو صفر از لیره، گامی برای بازگرداندن اعتماد عمومی به پول ملی و کاهش آشفتگی در مبادلات مالی بردارد.
  • بانک مرکزی: رمزارز «بابک زنجانی» معتبر نیست

    ایرنا: اگرچه به تازگی اعلام شده که بابک زنجانی بخشی از بدهی خود را به صورت رمزارز می‌پردازد، اما پیگیری «ایرنا» از بانک مرکزی نشان می‌دهد که رمزارز او شخصی است و از رمزارزهای معتبر نیست؛ بنابراین مورد پذیرش این بانک قرار نگرفته است.
  • آیین معارفه سرپرست دفتر سیاستگذاری و مدل‌سازی اقتصادی برگزار شد

    شادا: طی حکمی از سوی مرتضی زمانیان، معاون سیاستگذاری اقتصادی و راهبری اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، زهرا کاویانی به‌عنوان سرپرست دفتر سیاستگذاری، مدل‌سازی و تحلیل‌های اقتصادی معاونت مذکور منصوب شد. آیین تودیع و معارفه با حضور معاون سیاستگذاری اقتصادی و راهبری اقتصادی برگزار شد. در این مراسم، از خدمات حسن حیدری، مدیرکل پیشین تقدیر و برای زهرا کاویانی در مسوولیت جدید آرزوی موفقیت شد.
    جمعه، ۳۱ مرداد ۱۴۰۴
  • «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    «بی‌فردایی»؛ پادکستی برای بررسی چرایی جامعه بدون چشم‌انداز

    دنیای اقتصاد: روزهای بی اعتمادی، آن هم با تلفیق بی چشم اندازی نسبت به آینده، شرایط را برای بسیاری از ایرانیان به خصوص نسل جوانی که هم آینده سازند و هم بی اعتماد نسبت به کسانی که تصمیمات امروزشان، فردا را برایشان رقم می زند، بسیار سخت کرده و ترکیبی ساخته که زیست پذیری در سرزمینی را به خطر انداخته است که پیامده و تبعات بسیاری دارد.
  • «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    از چشم‌انداز توسعه تا ناامیدی نسل جوان؛ زیست‌پذیری چگونه فروریخت؟

    دنیای اقتصاد: کاهش زیست‌پذیری در ایران به نقطه‌ای رسیده که اقتصاددانان از چرخه اعتراض و خروج، مهاجرت نخبگان، فرسایش سرمایه اجتماعی و چشم‌انداز مبهم توسعه سخن می‌گویند
  • «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    چشم‌انداز تاریک؛ آیا امیدی باقی مانده؟

    دنیای اقتصاد: کارشناسان بر این باورند که ریشه بخش بزرگی از بحران زیست پذیری در ایران را می‌توان در سیاست‌ها و عملکردهای دولتی و نظام حکمرانی جستجو کرد. دنیای اقتصاد در برنامه‌ای که با عنوان «جمعه با دنیای اقتصاد» طراحی شده، به واکاوی دلایل و پیامدهای این بحران پرداخته است.
    پنجشنبه، ۳۰ مرداد ۱۴۰۴
  • فرصت‌های شغلی چگونه بر تصمیمات و آینده زنان اثر می‌گذارد؟

    روزنامه شماره ۶۳۶۷

    پیامد تبعیض شغلی برای زنان

    بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که محدود کردن فرصت‌های شغلی برای زنان، به‌طور مستقیم بر تصمیم آنها برای ادامه تحصیل در دانشگاه تاثیر می‌گذارد. در سال ۲۰۱۰، بر اساس تصمیمات حاکمیتی، استخدام زنان در بخش دولتی از ۵۵.۳درصد به ۲۴.۸درصد کاهش یافت. این سهمیه‌بندی، تاثیر فوری و قابل‌توجه بر تحصیلات زنان گذاشت و نرخ حضور زنان در دانشگاه که پیش از این ۴۶.۸درصد بود، ۱۱.۴واحد درصد کاهش یافت.
  • بازوی پژوهشی مجلس بررسی کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۷

    تجربه تربیت سیاستگذار

    دنیای‌اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس به تازگی در گزارشی به بررسی ساختار سیاسی جمهوری ترکیه و مسیر سیاستگذاران ترکیه‌ای برای رسیدن به جایگاه سیاسی خود پرداخته است. این گزارش با عنوان «از ساختار حکمرانی تا تربیت حکمران: جمهوری ترکیه»، به تفصیل سازوکارهای پیچیده تربیت و آموزش نخبگان سیاسی و حکمرانان در جمهوری ترکیه را مورد بررسی قرار می‌دهد.
    چهارشنبه، ۲۹ مرداد ۱۴۰۴
  • با عامل بحران ارزی ۱۹۹۲ بریتانیا آشنا شوید؛

    سوروس برنده شرط میلیارد دلاری

    دنیای اقتصاد: جورج سوروس یکی از موفق‌ترین و تاثیرگذارترین سرمایه‌گذاران در تاریخ است. اما شاید تا به امروز مشهورترین دستاورد او شرطی بود بر روی کاهش ارزش پوند بست و در نهایت منجر به بحران ارزی ۱۹۹۲ بریتانیا شد. سوروس موفق شد دولت بریتانیا را در آن زمان مجبور به خروج از سیستم پولی اروپا(ERM) و کاهش ارزش ارز خود کند. این رویداد تحت عنوان چهارشنبه سیاه شناخته می‌شود و به سوروس که توانست یک میلیارد دلار به دست آورد، لقب «مردی که بانک انگلستان را ورشکسته کرد» را داد.
  • عدالت مالیاتی در گرو استقلال هیات های حل اختلاف مالیاتی

    دنیای اقتصاد؛ هیات‌های حل اختلاف مالیاتی به عنوان یکی از مهم‌ترین مراجع شبه‌قضایی در نظام مالیاتی ایران، نقش مؤثری در تضمین عدالت مالیاتی و جلب اعتماد مؤدیان دارند.
    سه‌شنبه، ۲۸ مرداد ۱۴۰۴
  • عذرخواهی وزیر جوان بابت سیاست‌های ارزی؛

    چه کسی نسخه سیاست‌های ارزی را می‌پیچد؟

    دنیای اقتصاد: شب گذشته سیدعلی مدنی‌زاده برای اولین بار در کسوت وزیر امور اقتصادی و دارایی، در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش‌خصوصی حاضر شد تا از دیدگاه‌های کارشناسی خود در حوزه‌های مختلف اقتصادی بگوید و پای صحبت فعالان اقتصادی، صادرکنندگان و واردکنندگان بنشیند تا از نزدیک در جریان آنچه که اقتصاد ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده قرار گیرد.
  • در مراسم افتتاحیه پانزدهمین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی به میزبانی گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» تشریح شد

    روزنامه شماره ۶۳۶۵

    مسیر آتی صنایع معدنی

    صنعت در نقطه‌ شکننده‌ای از تاریخ خود ایستاده است؛ جایی که بحران‌هایی چون ناترازی انرژی، تهدیدهای زیست‌محیطی و عقب‌ماندگی از تحولات فناورانه، مسیر پیش‌رو را دشوار ساخته‌اند. اقتصاددانان و صاحب‌نظران اقتصادی در مراسم افتتاحیه پانزدهمین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی که به میزبانی گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» در حال برگزاری است اعلام کردند، بسیاری از این چالش‌ها قابل پیش‌بینی بود، اما به دلیل واکنش‌های سطحی و کوتاه‌مدت، امروز به ابربحران بدل شده‌اند. همزمان هشدارهای زیست‌محیطی نشان می‌دهد مرز میان بهره‌‌برداری و بهره‌کشی از منابع طبیعی باریک‌تر از همیشه است و ادامه روند موجود می‌تواند سرمایه‌های زیستی کشور را به خطر اندازد. در همین حال سیاستگذاران نیز بر ضرورت یافتن راهکارهای جمعی، بهره‌گیری از نوآوری و توجه به منافع نسل‌های آینده تاکید می‌کنند. انتخاب راهبردی ایران میان تعامل یا انزوا در سطح بین‌المللی نیز نقشی تعیین‌کننده در آینده این بخش خواهد داشت. آینده صنعت و معدن در گرو تغییر سیاست‌ها، استفاده از فناوری‌های نوین و تعادل میان توسعه اقتصادی و حفاظت محیط زیست است؛ مسیری که می‌تواند جایگاه ایران را در زنجیره ارزش جهانی تثبیت کند.
  • آغاز فرآیند تخصصی شدن بانک‌ها

    بانک مرکزی:‌ هیات عالی بانک مرکزی دستورالعمل تاسیس، فعالیت نحوه اداره و نظارت بر موسسات اعتباری را تصویب کرد. هیات عالی بانک مرکزی در سی و ششمین جلسه مورخ ۱۴۰۴.۰۵.۱۴ دستورالعمل تاسیس، فعالیت نحوه اداره و نظارت بر موسسات اعتباری را تصویب کرد. با تصویب این دستورالعمل فرآیند تفکیک بانک‌ها به موسسات اعتباری جامع، تجاری، تخصصی، قرض‌الحسنه، توسعه‌ای و موسسات پس‌انداز و تسهیلات مسکن آغاز می‌شود.
  • بازخوانی یک رویداد تاریخی

    روزنامه شماره ۶۳۶۵

    مصدق،نفت و کودتا

    در سال‌های اخیر، به‌خصوص در آستانه سالگرد درگذشت زنده‌یاد دکتر محمد مصدق، روز ملی شدن صنعت نفت و سالگشت کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شاهد نوشتارها و بحث‌هایی بودیم که به‌شدت مصدق را نقد می‌کردند. به طور خلاصه نقدها حول پنج ادعای کلان مطرح می‌شوند: ۱) ملی کردن صنعت نفت اشتباه بود؛ ۲) شکست مذاکرات نفتی با نهاد‌ها و کشورهای خارجی نتیجه انعطاف‌ناپذیری مصدق بود؛ ۳) دولت مصدق شرکت نفت سابق را مصادره کرده بود؛ ۴) مصدق با گرفتن اختیارات قانون‌گذاری، برگزاری رفراندم و نپذیرفتن فرمان عزل خود خلاف قانون اساسی و نظام مشروطه و به شیوه «دیکتاتوری» عمل کرد؛ و ۵) رویداد ۲۸مرداد کودتا نبود، بلکه یک «قیام مردمی» علیه چرخش مصدق به «خودکامگی» بود. تا زمانی که اسناد رسمی نهادها و دولت‌های خارجی از طبقه بندی خارج نشده بودند، می‌شد در باب این نقدها وادعاها به‌عنوان فرضیه بحث کرد اما با از طبقه‌بندی خارج شدن اکثر اسناد مربوطه در‌می‌یابیم که این ادعاها اکثرا بر پایه کژآگاهی استوارند ونه استدلال‌های منطقی بر مبنای شواهد مستند و روش علمی. هدف از نوشتار حاضر پاسخ به نقدها و واکاوی جامع کژآگاهی‌های کلیدی نهفته در پنج ادعای بالا، بر مبنای پژوهش چندین‌ساله و‌ مرور صدها سند رسمی است که در کتابم منتشر شده است (برای مشخصات اسناد ذکر‌شده در این نوشتار رجوع کنید به کتاب).۱ سخنم را در دو بخش ارائه می‌کنم. در بخش نخست به واکاوی سه ادعای کلان در باب موضوع نفت (ملی‌سازی اشتباه بود؟ مصدق انعطاف پذیر نبود؟ و مصدق شرکت سابق را «مصادره» کرد؟) می‌پردازم. در بخش دوم افزون بر پرداختن به دو ادعای کلان دیگر («دیکتاتوری» مصدق و رویداد ۲۸ مرداد)، به این پرسش پاسخ خواهم داد که چرا بعد از گذشت بیش از هفت دهه هنوز بعضی میراث مصدق را تحریف می‌کنند.  بخش دوم این یادداشت در روزهای آینده چاپ خواهد شد.
    دوشنبه، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴
  • جزئیات دخل و خرج خانواده‌های ایرانی در ۱۴۰۳ بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۴

    عقبگرد رفاه خانوار

    آخرین آمارها از هزینه و درآمد خانوار در سال۱۴۰۳ نشان می‌دهد متوسط هزینه سالانه خانوار شهری به ۲۷۰‌میلیون تومان رسیده که نسبت به سال قبل از آن ۳۰درصد رشد اسمی داشته، اما پس از تعدیل با نرخ تورم ۱.۴درصد کاهش واقعی را تجربه کرده است. در روستاها نیز متوسط هزینه‌ها ۱۴۰‌میلیون تومان برآورد شده که معادل ۴.۶درصد افت واقعی است. این کاهش هزینه‌های واقعی می‌تواند نشانه‌ای از عقبگرد سطح رفاه باشد. بررسی ترکیب هزینه‌ها نشان می‌دهد سهم مسکن، سوخت و روشنایی در سبد خانوارهای شهری به ۵۷درصد و در خانوارهای روستایی به ۳۸درصد افزایش یافته؛ رقمی که در دهه‌های گذشته بسیار کمتر بوده و حاکی از فشار فزاینده هزینه‌های مسکن است. همچنین داده‌ها بیانگر واگرایی میان درآمد و هزینه خانوار از اوایل دهه۱۳۹۰ است. اگرچه گزارش‌ها درآمد را بالاتر از هزینه نشان می‌دهد، اما این موضوع می‌تواند ناشی از بیش‌برآورد درآمد یا ذخیره‌سازی در سایه نااطمینانی‌های اقتصادی باشد.