جنگ انرژی عموزادگان

دولت روسیه نیز در واکنش، صادرات بنزین را تا اطلاع ثانوی ممنوع کرده است. اهداف کی‌یف از این استراتژی سه‌گانه است: اختلال در تامین سوخت ماشین جنگی روسیه، کاهش درآمدهای نفتی مسکو و ایجاد نارضایتی در میان شهروندان روس. هرچند تاثیر بر دو هدف اول محدود بوده، اما ایجاد اخلال در زندگی روزمره مردم روسیه، موفقیت‌آمیز ارزیابی می‌شود. در مقابل، روسیه نیز حملات خود را بر زیرساخت‌های انرژی اوکراین متمرکز کرده است. به گفته وزیر کشور اوکراین، تنها در ۱۰ شب گذشته، ۲۰مورد از تاسیسات انرژی این کشور، از جمله نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها، هدف قرار گرفته‌اند. حملات روسیه به تاسیسات ذخیره‌سازی گاز اوکراین نیز منجر به از بین رفتن حدود یک‌میلیارد مترمکعب گاز (معادل ۵درصد نیاز سالانه) شده و نگرانی‌ها را درباره تامین انرژی اوکراین در زمستان پیش رو افزایش داده است.

این تشدید تنش‌ها پس از یک دوره آتش‌بس موقت در حملات انرژی که در ماه مارس با میانجی‌گری دولت ترامپ حاصل شده بود، رخ می‌دهد. اکنون کارشناسان معتقدند که با جدی‌تر شدن گفت‌وگوهای صلح، هر دو طرف از این حملات به‌عنوان ابزاری برای تحت فشار قرار دادن دیگری و نمایش قدرت خود به جامعه جهانی، به‌ویژه کاخ سفید، استفاده می‌کنند. اخیرا اوکراین هدف جدیدی را نیز به فهرست خود اضافه کرده است: قطع جریان نفت روسیه به اروپای مرکزی. حمله پهپادی هفته گذشته به خط لوله «دروژبا» که نفت را به مجارستان و اسلواکی می‌رساند، با واکنش تند ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان و ابراز «عصبانیت شدید» از سوی دونالد ترامپ مواجه شد. با این حال، مقامات اوکراینی با بی‌توجهی به این واکنش‌ها، این حملات را ابزاری برای نشان دادن «کارت‌های بازی» خود در مذاکرات آینده توصیف کرده‌اند.

کسب جای پا در منطقه جدیدی از اوکراین

بر اساس نقشه‌های میدانی منتشرشده توسط «دیپ‌استیت»، یک گروه تحلیلی نزدیک به ارتش اوکراین، نیروهای روسی برای اولین بار در طول سه‌سال و نیم جنگ، دو روستا را در منطقه دنیپروپتروفسک به کنترل خود درآورده‌اند. این پیشروی، هرچند کوچک، اولین حضور تثبیت‌شده روسیه در این بخش از جنوب مرکزی اوکراین محسوب می‌شود.

این دو روستای کم‌جمعیت (زاپوریژسکه و نووهورخیوکا) در نقطه‌ای استراتژیک در نزدیکی محل تلاقی سه منطقه کلیدی دنیپروپتروفسک، دونتسک و زاپوریژیا واقع شده‌اند. گرچه تصرف آنها اهمیت نظامی بالایی ندارد، اما از نظر نمادین، نشان‌دهنده فشار فزاینده‌ای است که روسیه بر خطوط دفاعی اوکراین وارد می‌کند. این رویداد همچنین ضربه‌ای دیگر بر روحیه سربازان اوکراینی است که از قبل با چالش کمبود نیرو و پهپاد دست‌وپنجه نرم می‌کنند. به باور تحلیلگران نظامی، هدف اصلی روسیه تصرف کامل منطقه دنیپروپتروفسک نیست، بلکه هدف، به‌دست آوردن یک اهرم فشار جدید در میز مذاکرات صلح احتمالی است.

این تحولات میدانی همزمان با تلاش‌های دیپلماتیک ترامپ برای پایان دادن به جنگ شدت گرفته است. او که اخیرا با ولادیمیر پوتین و ولودیمیر زلنسکی دیدار کرده، به دنبال نهایی کردن یک توافق صلح برای جنگی است که با تهاجم روسیه در فوریه۲۰۲۲ آغاز شد.

در این میان، ایده «مبادله اراضی» به‌عنوان بخشی از راه‌حل احتمالی مطرح شده است. هرچند جزئیات این طرح مبهم است، اما می‌تواند به معنای حفظ بخش بزرگی از مناطق تحت کنترل روسیه در ازای واگذاری مناطق کوچک‌تری در شمال اوکراین باشد. اکنون، روستاهای تازه تصرف‌شده در دنیپروپتروفسک نیز به یک کارت بازی جدید برای کرملین تبدیل شده‌اند؛ هرچند با توجه به ماهیت فرسایشی جنگ که پیشروی‌ها در آن اغلب با متر سنجیده می‌شود، احتمال بازپس‌گیری این مناطق توسط اوکراین منتفی نیست.

روسیه در حال حاضر حدود ۲۰درصد از خاک اوکراین، شامل کریمه و بخش‌های وسیعی از چهار منطقه دیگر را در کنترل دارد و از ماه ژوئن برای اولین بار وارد دنیپروپتروفسک شده است.

روز سه‌شنبه (۴ مرداد)، وزارت دفاع روسیه رسما تصرف این دو روستا را تایید کرد، اما مقامات اوکراینی با تایید ورود نیروهای روسی اعلام کردند که نبردها برای جلوگیری از تثبیت موقعیت آنها همچنان ادامه دارد. ستاد کل ارتش اوکراین نیز شامگاه سه‌شنبه گزارش داد که پیشروی روس‌ها در زاپوریژسکه متوقف شده و درگیری‌ها در نووهورخیوکا در جریان است. تحلیلگران «دیپ‌استیت» این عملیات را بخشی از یک کارزار تهاجمی بزرگ‌تر روسیه می‌دانند که با تکیه بر نیروی پیاده و پشتیبانی گسترده پهپادی و آتشباری انجام می‌شود. به گفته این گروه، نیروهای روسی پس از ورود، بلافاصله اقدام به سنگرسازی و تجمیع نیرو برای پیشروی‌های بیشتر کرده‌اند.