ایران و عربستان

ایران و عربستان بعد از سال‌ها قطع رابطه، در یک تصمیم سیاسی در اواخر سال‌گذشته به توافقی دست‌یافتند که طی آن روابط دیپلماتیک بین دو کشور برقرار خواهد شد و متعاقب آن زمینه فعالیت‌های اقتصادی بین دو کشور میسر می‌شود. بر اساس آمار منتشرشده توسط بانک جهانی، صادرات کالا و خدمات عربستان در سال‌۲۰۲۱ به ارزش ۸/ ۲۸۹‌میلیارد دلار و واردات آن ۹/ ۲۰۲‌میلیارد دلار بوده‌است. حجم کل تجارت این کشور در این سال ‌برابر با ۷/ ۴۹۲‌میلیارد دلار و تراز تجاری آن ۹/ ۸۶میلیارد دلار بوده‌است. این ارقام نشان می‌دهد که این…

اقتصاد نیوز: در حالی که احیای روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان موجب نزدیک تر شدن رقبای منطقه‌ای شده، اسرائیل با تهدید‌هایی در داخل و فراتر از مرزهای سرزمین‌های اشغالی روبرو است.

دنیای‌اقتصاد: میدل ایست‌آی در تحلیلی از سفر هیات اسرائیلی به واشنگتن نوشت: قرار است مقامات اسرائیلی در مورد ایران و عربستان سعودی با مشاور امنیت ملی آمریکا گفت‌وگو کنند. این سفر در حالی انجام می‌شود که فرمانده ارتش اسرائیل هشدار داده است که این کشور برای رویارویی اجتناب‌ناپذیر با ایران آماده می‌شود.اکسیوس روز پنج‌شنبه به نقل از چهار مقام اسرائیلی و آمریکایی گزارش داد که انتظار می‌رود ران درمر وزیر امور استراتژیک و تزاچی هانگبی مشاور امنیت ملی اسرائیل، با جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید و دیگر مقامات…

انتخاب: محمدعلی سبحانی، دیپلمات سابق درباره ارزیابی خود از توافق ایران و عربستان پس از دو ماه گفت: «نظر من کماکان مثبت است و برقراری ارتباط ایران و عربستان یک اقدام مثبت در جهت تصحیح روند سیاست خارجی کشور است. من فکر می‌‌‌کنم که به زودی سفرا هم مشغول به کار می‌‌‌شوند و روابط جدی‌‌‌تر برقرار باشد.» سبحانی درباره سود و زیان طرفین از این توافق گفت: «طبیعتا هر یک از طرفین، یک سودی از این توافق برده‌‌‌اند. اگر بخواهیم جزئی نگاه کنیم طبیعتا چینی‌‌‌ها هستند که با ابتکار خودشان و با به ثمر رساندن توافقات با…

فارس: یک مقام اطلاعاتی روسی با بیان اینکه توافق ایران و عربستان سعودی در ماه مارس برای بهبود روابط با میانجی‌گری چین، ضربه بسیار دردناکی به آمریکا و انگلیس وارد کرد، اظهار داشت: «لندن و واشنگتن این تحولات مثبت در منطقه خاورمیانه را تهدیدی برای موقعیت راهبردی خود و به‌مثابه شکست سیاست بلندمدت در خفه‌کردن تهران می‌دانند».

تجارت ایران و عربستان در سال ۲۰۰۶ در بیشترین میزان خود بود و به ۸۵۱میلیون دلار می‌رسید. بعد از سال ۲۰۱۵ که تجارت دو کشور به ۳۳۰میلیون دلار رسیده بود، مبادلات دو کشور تقریبا قطع بوده است. نکته حائز اهمیت این است که تراز تجاری دو کشور در بیشتر سال‌ها به طرف ایران مثبت بوده است؛ یعنی صادرکنندگان ایرانی توانسته‌‌‌اند صادرات بیشتری را نسبت به واردات از عربستان رقم بزنند و این نسبت در سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۴ مشهودتر است. همچنین در سال ۱۴۰۱، ۳۱‌هزار تن کالا به ارزش ۷/ ۱۴میلیون دلار به عربستان صادر شده است.

دنیای‌اقتصاد: همزمان با سفر رئیس‌جمهوری به اندونزی، تجارت تهران و جاکارتا زیرذره‌بین قرار گرفته است. سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت، تجارت ایران و اندونزی را یک‌میلیارد دلار عنوان کرده است که محصولات فولادی سهم ۹۵درصدی از صادرات ۸۴۷میلیون دلاری ایران دارد. حال به‌نظر می‌رسد با سفر رئیس‌جمهوری به اندونزی، ایران در آستانه امضای توافق‌نامه ترجیحی با این کشور قرار دارد.

ایسنا: وزیر امورخارجه رژیم صهیونیستی با طرح ادعاهایی درباره توافق ایران و عربستان برای عادی‌‌‌سازی روابط گفت هدف ریاض از این کار تنها ارسال پیام به واشنگتن بوده است. به گزارش شفق نیوز، الی کوهن، وزیر امورخارجه رژیم صهیونیستی در اظهاراتی درباره عادی‌‌‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با صهیونیست‌‌‌ها نسبت به برقراری روابط تل‌‌‌آویو با عربستان سعودی ابراز خوش‌بینی کرد و گفت که در اینجا مساله اما و اگر نیست، بلکه زمان است.کوهن همچنین با اشاره به اینکه ایران همچنان دشمن عربستان سعودی است، مدعی شد که هدف ریاض…

دنیای‌اقتصاد: علی حرب در الجزیره نوشت: با اینکه گفته می‌شود توافق به دست آمده بین ایران و عربستان برای عادی‌سازی روابط خود که با میانجی‌گری چین صورت گرفته، نشان از افول نفوذ آمریکا در خاورمیانه دارد، اما واشنگتن از این توافق به عنوان رویدادی خوب یاد کرده است. به گزارش دیپلماسی ایرانی در ادامه این مطلب آمده است: این توافق نشان‌دهنده گسترش نقش چین به عنوان یک شریک تجاری و اکنون دیپلماتیک در منطقه خلیج فارس است. کارشناسان می‌گویند واشنگتن به علت رویکرد تقابلی خود با تهران در موقعیتی قرار نداشت که بتواند بین…

پس از توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک با میانجی‌گری چین، مذاکرات دو کشور در راستای تدوین تفاهم‌نامه‌های سه‌گانه سرمایه‌گذاری، گمرکی و تجاری می‌تواند نویدبخش احیای روابط اقتصادی دو کشور باشد؛ نگاهی به روابط تجاری دو کشور نشان می‌دهد که عربستان از دهه۱۳۷۰ تا اواسط دهه۱۳۹۰ یکی از شرکای تجاری مهم ایران بوده است و ظرفیت بالایی برای تبادلات تجاری بین دو کشور وجود دارد که گاهی به حدود یک میلیارد دلار هم رسیده است.

دیپلماسی ایرانی: روزنامه العرب با اشاره به اظهارات اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران درخصوص روابط تهران و قاهره نوشت که بازگشت روابط دیپلماتیک ایران و عربستان می‌تواند نقش موثری در بازگشت روابط ایران و مصر داشته باشد.

اکوایران: عربستان و امارات امید دارند که به واسطه پایان دادن به انزوای دمشق، تعامل ها میان کشورهای عرب سازنده تر شود. با این همه در آغوش گرفتن سوریه، امارات را از تلاش برای مقابله با نفوذ ترکیه و ایران در سوریه باز نداشته است.

ایسنا: وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی در یک گفت‌‌‌وگوی تلفنی آخرین وضعیت توافقات مشترک دو کشور در پکن را مرور کردند. حسین امیرعبداللهیان با ابراز خرسندی از سیر توافقات انجام‌‌‌شده از سوی جمهوری اسلامی ایران و عربستان از جمله نشست وزرای خارجه دو کشور و اعلام ازسرگیری روابط، اعزام تیم‌‌‌های فنی بازگشایی سفارتخانه‌‌‌ها و سرکنسولگری‌‌‌های دو کشور و همچنین اقدام به معرفی سفرا، گفت: «‌جمهوری اسلامی ایران تمهیدات لازم را برای افتتاح رسمی نمایندگی سیاسی و کنسولی خود در عربستان…

دنیای‌اقتصاد: احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، در سفر خود به عربستان سعودی با وزیر مالیه این کشور و رئیس بانک توسعه اسلامی دیدار کرد. در واقع هدف اصلی خاندوزی از این سفر شرکت در اجلاس سالانه بانک توسعه اسلامی در جده بوده است. پس از توافق اخیر ایران و عربستان، این نخستین باری است که یکی از مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران به عربستان سفر می‌کند. در دیدارهای مذکور هر دو طرف از برقراری مجدد روابط دو کشور ابراز خرسندی کردند. در حال حاضر روابط اقتصادی عمیقی میان ایران و عربستان وجود ندارد. خاندوزی برای ایجاد روابط…

دنیای‌اقتصاد: اعلام توافق ایران و عربستان سعودی به میزبانی چین نشانه‌هایی از بازگشت عربستان سعودی به عقلانیت متعارف پیشین را بروز داده و در رویکرد جدید ریاض در خاورمیانه متجلی شده است. از گشایش‌های اجتماعی و فرهنگی در داخل تا تعریف پروژه‌های کلان اقتصادی که با تنش‌زدایی گسترده منطقه‌ای همراه شده است. اما ورای این عقلانیت و رفتار عقلانی که چرایی و علل و عوامل آن در جای خود موضوع بحث محافل فکری و رسانه‌ای است، باید به نقش متغیر احساسات و عواطف سیاستمداران و تصمیم‌گیرندگان سیاست خارجی کشورها از جمله عربستان…

ایرنا: وزیر امور خارجه گفتک عربستان سعودی سفیر جدید خود در تهران را سه‌شنبه معرفی کرده است.

دنیای اقتصاد: سفر سرلشکر باقری به مسقط و دیدار با سلطان عمان، اهمیت نمادین سفر یک مقام نظامی ایران در شرایط کنونی منطقه را نشان می‌دهد. تهران فضای شکل‌گرفته در منطقه و تنش‌زدایی میان بازیگران را فرصتی برای پیشبرد سیاست همسایگی و همچنین تحقق نظام چندقطبی می‌داند که می‌تواند همکاری‌های دوجانبه نظامی و اقتصادی با کشورهای منطقه را تقویت کند.

دنیای‌اقتصاد: عباس عاصی تحلیلگر لبنانی و نویسنده کتاب دموکراسی در لبنان در تحلیلی از توافق ایران و عربستان در اندیشکده کارنگی نوشت: بزرگ‌ترین دستاورد ریاض از توافق با ایران با میانجی‌گری چین کاهش تنش‌های نظامی و استقلال سیاسی از واشنگتن است. در ادامه این مطلب آمده است: احتمالا یکی از برجسته‌‌‌ترین مولفه‌‌‌های عقب‌نشینی ریاض در برابر تهران، بازی قدرت در منطقه‌‌‌ای است که ریاض و تهران برای چند دهه درگیر آن بوده‌اند. از منظر عربستان، ترس از دست دادن اهرم فشار در سوریه و امید به پایان نبرد در یمن و همچنین تمایل…

در اقدامی که به‌‌‌‌‌طور گسترده در منطقه‌‌ خلیج‌‌‌‌‌فارس مورد استقبال قرار گرفت و دولت ایالات‌‌‌‌‌متحده با احتیاط از آن استقبال کرد، مقام‌‌‌‌‌های ارشد امنیتی سه کشور چین، ایران و عربستان‌‌‌سعودی با برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بین ریاض و تهران موافقت کردند. عربستان‌‌‌سعودی و ایران حداقل از سال ۲۰۲۱ تاکنون بی‌‌‌‌‌سروصدا در مورد راه‌‌‌‌‌هایی برای کاهش تنش مذاکره می‌کنند؛ اما نقش فعال چین در میانجی‌گری این توافق به‌‌‌‌‌طور خاص قابل‌‌‌‌‌توجه است.

تسنیم: وزیر خارجه کشورمان در خصوص بازگشایی نمایندگی‌های ایران و عربستان گفت: بازگشایی سفارت عربستان در تهران و تعیین سفیر ایران برای اعزام به عربستان سعودی به زودی انجام و اعلام خواهد شد.

دنیای اقتصاد: سالیوان بدون اشاره به برجام گفت که به دنبال یک توافق بلندمدت با ایران هستیم و به جزئیات توافق نیز هیچ اشاره‌ای نکرد.

رضا نصری حقوقدان در رشته توییتی نوشت: بند ۸ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت می‌‌‌گوید: «...از دبیر کل درخواست می‌‌‌کند که با مشورت با ایران و عراق و دیگر کشورهای منطقه، راه‌‌‌‌‌‌های افزایش امنیت و ثبات منطقه را مورد مداقه قرار دهد. در «طرح صلح هرمز» که در سال ۱۳۹۸ در مجمع عمومی سازمان ملل توسط دولت ایران مطرح شد، پیشنهاد به کشورهای همسایه این بود که «مذاکرات منطقه‌‌‌ای» تحت لوای این بند از قطعنامه ۵۹۸ - یعنی در بستر حقوقی آن - صورت پذیرد. در واقع، این پیشنهاد نه تنها موجب می‌‌‌شد مذاکرات منطقه‌‌‌ای…

لیلی زواره‌ای: تجارت یک دیپلماسی سودمند است که مسیر را برای روابط سیاسی هموار می‌کند. هرچند هنوز سفارتخانه‌های ایران و عربستان به‌صورت رسمی به روال سابق بازنگشته اما نمودارها از رشد صادرات ایران به عربستان خبر می‌دهند.

اکوایران: نماگر بازار سرمایه در جریان معاملات روز جاری با افت بیش از ۵ درصدی مواجه شد و تمام نقشه بازار را به رنگ سرخ درآورد. امروز برای اهالی بازار سرمایه به یک روز طولانی تبدیل شد و ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ روزی تمام نشدنی برای بازار سرمایه محسوب می‌شد.

ايسنا: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفت: امروز نشانه‌های جدیدی از تغییر موازنه قدرت از غرب به شرق دیده می‌شود و باید تاکید کرد که آینده متعلق به منطقه ما و آسیاست.

در دانش سیاستگذاری این دیدگاه که سیاست خارجی پیامد و اثرپذیر از سیاست داخلی است، به اصلی پذیرفته‌شده بدل شده است. خلاف این دیدگاه یعنی اینکه سیاست خارجی پیامد سیاست داخلی است نیز دارای اهمیت، مثال‌ها و توصیه‌های بی‌شماری است.

اکوایران: یک پژوهشگر مسائل عربستان، درباره اهداف تهران و ریاض از آشتی و توافق با یکدیگر، به نیاز طرفین به توافق اشاره کرد و گفت که هم عربستان بعد از اتفاقات رخ‌داده در آرامکو و هم ایران بعد از ناآرامی‌های داخلی اخیر و سوگیری رسانه‌هایی همچون ایران‌اینترنشنال، به این نتیجه رسیدند که مهار در برابر مهار پاسخگو نیست.

ايسنا: رئیسی گفت: ایران و عربستان سعودی دو کشور بزرگ هستند و احیای روابط بین آنها معادلات منطقه را تغییر می‌دهد و آن را سامان می بخشد، ملت های مسلمان منطقه به سمت حمایت از مقاومت و عدالت حرکت می کنند. نکته مهم این است که رهبر معظم انقلاب در اوج اختلاف ما و عربستان همواره تأکید داشتند که نباید فراموش کرد که دشمن اصلی آمریکا و «اسرائیل» است.

به دنبال آشتی تهران و ریاض بعد از هفت سال، این مسأله مطرح است که آیا این توافق، آورده اقتصادی هم برای تهران دارد؟