راهکارهای نهادی درباره اقتصادهای با نااطمینانی بالا چیست؟

دنیای اقتصاد - کیوان حسین‌وند : اقتصاد سیاسی معاصر کشورها، بیش از هر زمان دیگری، در کشاکش میان نااطمینانی عمیق و تعارضات نهادی ریشه‌دار گرفتار شده است.

چگونه انحصار در بازار کار به تضعیف سرمایه‌ انسانی منجر می‌شود؟

جابه‌جایی بین‌شهری مغز‌ها

دنیای اقتصاد - فربد بهروز : در دهه‌های اخیر، یکی از پدیده‌های مورد بحث در اقتصاد کار، افزایش قدرت انحصاری کارفرمایان در بازارهای محلی بوده است. این پدیده که اقتصاددانان آن را «مونوپسونی» یا انحصار در خرید می‌خوانند، وضعیتی را توصیف می‌کند که در آن، یک یا چند کارفرمای بزرگ بر بازار کار یک منطقه…

اخبار اندیشه

سه‌شنبه، ۲۸ اسفند ۱۴۰۴

در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ سنگ‌بنای کدام رویه‌های مخرب گذاشته‌شد؟
روزنامه شماره ۶۲۵۴

معمای ملی‌شدن نفت

در آستانه ۲۹ اسفندماه، شهرام اتفاق در متنی تحت عنوان «خطای ملی شدن نفت در ایران» خسارت‌ها و زیان‌های ملی‌سازی نفت را برشمرده است. در مقابل کوروش احمدی نیز از نگاهی متفاوت به بازخوانی ملی شدن نفت پرداخته است.
سخنگوی دولت آمریکا تعرفه را مالیات بر کشورهای خارجی خواند؛
روزنامه شماره ۶۲۵۴

«جنگ، صلح است» به سبک ترامپ

در روزهای اخیر، کارولین لیویت، سخنگوی کاخ‌سفید در پاسخ به خبرنگاران اعلام کرد؛ تعرفه‌های وضع‌شده از سوی دولت ترامپ مالیات بر شهروندان آمریکایی محسوب نمی‌شود بلکه مالیات بر کشورهای خارجی به‌حساب می‌آید. همین اظهارات موجب شد تا دونالد بودرو، استاد اقتصاد، سیاست تجاری دولت ترامپ را آشفته و «اورولی» معرفی کند. در رمان معروف ۱۹۸۴، جورج اورول پروپاگاندای متناقض حزب حاکم را با سه عبارت «جنگ، صلح است»، ‌‌‌‌‌‌«آزادی، بردگی است» و «جهل، قدرت است» توضیح داد و از تلاش آن برای معکوس ساختن مفاهیم گفت. در همین راستا، این اقتصاددان در مطلبی خطاب به کاخ‌سفید، سعی دارد تا ناآگاهی مفرط ترامپ و تیمش نسبت به اقتصاد تجارت را نشان دهد.

یکشنبه، ۲۶ اسفند ۱۴۰۴

چه عواملی شوک‌های قیمتی نفت را توضیح می‌دهند؟
روزنامه شماره ۶۲۵۲

ریشه‏‏‏‌یابی بحران‌های نفتی

چهل سال‌پیش، بحران نفتی سال‌۱۹۷۳، با آزاد‌شدن قیمت نفت در واکنش به عرضه و تقاضا، منجر به افزایش چهار برابری قیمت نفت وارداتی در طول سه ماه شد. این افزایش، باعث اعمال سقف قیمتی بر نفت داخلی و فرآورده‌های نفتی در برخی کشورها شد که به کمبود بنزین و صف‌‌‌‌های طولانی در پمپ‌بنزین‌‌‌‌ها انجامید. پیش از ۱۹۷۳، قیمت نفت توسط دولت تنظیم می‌شد که منجر به نوسانات شدید قیمت در پاسخ به شوک‌های عرضه ‌شد. با پایان‌یافتن تنظیم قیمت نفت در اوایل دهه‌۱۹۷۰ و وابستگی بیشتر به واردات نفت از خاورمیانه، قیمت نفت به آزادسازی کامل رسید. افزایش چهار برابری قیمت نفت در سال‌۱۹۷۴، به‌طور ساختاری، بازار نفت را متحول کرد و به شکل‌گیری بازار مدرن نفت امروزی منجر شد.

پنجشنبه، ۲۳ اسفند ۱۴۰۳

آیا میراث زغال سنگ، مسیر سیاستگذاری انرژی پاک را به درستی روشن ساخته است؟
روزنامه شماره ۶۲۵۰

درس‌های اقتصادی از زغال‌سنگ

انقلاب صنعتی با زغال‌سنگ شکوفا شد و اقتصاد و تمدن مدرن را بنا نهاد؛ اما میراث آن یعنی آلودگی و تغییرات اقلیمی، امروز گریبان جهان را گرفته و این پرسش را مطرح ساخته است که چگونه می‌توان از تجربه تاریخی زغال‌سنگ، برای سیاستگذاری در حوزه انرژی‌های پاک بهره برد؟

سه‌شنبه، ۲۱ اسفند ۱۴۰۳

در دنیای زورگویان تجاری، توازن میان اقتصاد و امنیت چگونه ممکن است؟
روزنامه شماره ۶۲۴۸

تجارت با قلدر‏‏‏‏‌ها

با دیدن تعرفه‌های ۲۵‌درصدی که ایالات‌متحده بر کانادا و مکزیک وضع کرد، از تغییر فضای تجارت‌جهانی شگفت‌‌‌‌‌زده شدم. دو کشوری که تمام سرمایه‌گذاری خود را بر ادغام تجاری با ایالات‌متحده انجام داده بودند، به‌طوری که بیش از ۸۰‌درصد صادرات خود را به این کشور ارسال می‌کردند، اکنون با آنها مانند رقبای اقتصادی رفتار می‌شود.
اندیشکده هوور منتشر کرد؛
روزنامه شماره ۶۲۴۸

اقتصاد علیه استدلال امنیت ملی

اندیشکده هوور میزبان گفت‌وگویی بین اقتصاددانان و مقامات امنیت ملی بود. مقامات امنیت ملی از ایده «مهارت حکمرانی اقتصادی» دفاع می‌کردند که دولت را تشویق به استفاده از ابزارهایی مانند تعرفه‌‌‌‌‌ها، یارانه‌‌‌‌‌ها، کنترل‌‌‌‌‌های صادراتی، تحریم‌ها و غیره به‌عنوان ابزاری برای رقابت ژئوپلیتیک، به‌ویژه با چین می‌کرد.

یکشنبه، ۱۹ اسفند ۱۴۰۳

چگونه قیمت‌ها بدون برنامه‌ریزی مرکزی، اقتصادهای پیچیده مدرن را شکل می‌دهند؟
روزنامه شماره ۶۲۴۶

دست نامرئی بازار

وقتی بیشتر مردم با قیمت بالا مواجه می‌شوند، آن را یک مشکل تلقی می‌کنند (مگر آنکه این «قیمت» دستمزد خودشان باشد که در این‌صورت، همه از قیمت بالا استقبال می‌کنند.) سیاستمداران با وعده «اقدام برای رفع مشکل قیمت‌های بالا» رای می‏‏‏‌آورند، اما اقتصاددانان به قیمت‌ها به شکل دیگری نگاه می‌کنند؛ به‌عنوان اطلاعاتی ارزشمند درباره جهان و نیز سازوکاری ذاتی برای حل مساله اصلی.

شنبه، ۱۸ اسفند ۱۴۰۳

چگونه وزارت کارآیی می‌تواند به ضد خود تبدیل شود؟
روزنامه شماره ۶۲۴۵

اداره «وزارت کارآیی دولت» به سبک فریدمن

ایلان ماسک و وزارت‌خانه جدید دوج سروصدای زیادی در ایالات متحده به راه‌انداخته‌اند. فارغ از اینکه عملکرد ماسک تا امروز چگونه بوده است، این خطر وجود دارد که دوج به ضد خود تبدیل شود. یعنی اگر وزارت کارآیی دولت به شیوه‌ای نادرست عمل کند، ممکن است هم با رئیس‌جمهوری فوق‌العاده قدرتمند روبه‌رو شویم و هم هیچ کاهش معناداری در اندازه‌ دولت نداشته باشیم. البته ایده دوج جدید نیست. میلتون فریدمن، اقتصاددان سرشناس پیش‌تر این ایده را مطرح کرده بود. در این صورت چه تفاوت‌هایی بین دوج فریدمن و دوج ماسک به چشم می‌خورد؟

پنجشنبه، ۱۶ اسفند ۱۴۰۳

بحران سیاسی در آفریقای جنوبی به مراحل سرنوشت‌ساز می‌رسد
روزنامه شماره ۶۲۴۴

سرزمین ماندلا در تله بدهی

نارضایتی در آفریقای جنوبی موجب شد تا سال گذشته حزب حاکم مجبور به تشکیل دولت ائتلافی شود؛ حال این ائتلاف به واسطه اختلاف ایدئولوژیک بر سر نحوه برخورد با بحران بدهی دولت به مرز فروپاشی رسیده و یک نمونه تراژیک از بن‌بست در نظام‌های سیاسی را به نمایش درآورده است.
وقت بیداری واشنگتن رسیده؛ بی‌توجهی کنگره،بحران مالی را عمیق‌تر می‌کند
روزنامه شماره ۶۲۴۴

فدرال‌رزرو به تنهایی حریف تورم نیست

چندی پیش، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، به مردم آمریکا اطمینان داد که تورم تحت کنترل است. بازارها از این خبر استقبال کرده و احساس آرامش کردند؛ اما درست روز بعد، گزارش جدید تورم، واقعیت تلخی را آشکار ساخت.

سه‌شنبه، ۱۴ اسفند ۱۴۰۳

فراز و فرود نیروهای جهانی‌شدن در دو قرن گذشته؛
روزنامه شماره ۶۲۴۲

جهانی‌شدن و آینده آن

جهانی‌شدن به‌عنوان یک روند تاریخی و پویا در عرصه اقتصاد، سیاست و فرهنگ، همواره یکی از موضوعات داغ و موردبحث درمیان اقتصاددانان، سیاستمداران و جوامع علمی به‌‌‌‌‌شمار می‌آید. در طول چند دهه‌گذشته، فرآیند همگرایی اقتصادی جهانی به واسطه تغییرات فناورانه، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و ظهور شبکه‌های ارتباطی نوین، سرعت گرفته و تاثیرات آن بر ساختارهای اقتصادی کشورها بسیار عمیق و چند بعدی شده‌است.