فقدان اراده لازم
رسانهها در چارچوب قوانین حاکمه در هر کشوری و در راستای حفظ منافع عمومی آن جوامع یا کشورها باید بتوانند بر پایه آزادی گردش اطلاعات و همین‌طور آگاهی‌بخشی نقش حرفه‌ای خودشان را ایفا کنند و طبعا موفقیت رسانهها در تحقق این اهداف، نتایج مفید و بسیار مهمی را در پیش خواهند داشت. بنابراین در دنیای امروز جایگاه رسانهها بسیار مهم است و دقیقا بر اساس همین اهمیت است که ما شاهد سرمایه‌گذاری دولت‌ها و قدرت‌ها در عرصه رسانهها هستیم.
اما در بحث رسانه‌های داخلی ما همواره شاهد یک‌سری مشکلات و موانع هستیم که البته در دولت‌های مختلفی برای حل این موانع و مشکلات وعده‌های مختلفی داده‌اند، ولی با وجود تمام این وعده‌ها چه از جانب وزرای مربوطه مانند وزیر ارشاد یا حتی شخص رئیس‌جمهوری ما شاهد گشایش یا تغییرات چندانی برای بهبود وضعیت رسانهها در کشور نبودیم. مگر در مواردی بسیار محدود و خاص که همین گشایش‌های موردی نیز صرفا محدود به رسانه‌های نزدیک به همان دولت‌ها بود که با رفتن آن دولت‌ها و بر سرکار آمدن دولت‌های جدید، همان گشایش‌ها و تغییرات نیز کنار رفتند.
از بدو شروع فعالیت رسمی رسانه در تاریخ کشور تا امروز، همواره بسیاری از کارشناسان و پیشکسوتان و استادان حوزه رسانه، بارها و بارها در قالب نشست‌های تخصصی، پنل‌های ویژه، یادداشت‌ها، مصاحبه‌ها و مقالات و حتی در دیدار با مقامات دولتی و حاکمیتی مشکلات و موانع موجود بر سر راه رسانهها را گفته و نسبت به ادامه این چالش‌ها ابراز نگرانی کرده و صراحتا اعلام کرده‌اند که ادامه این مسیر به‌صورت جدی، حیات حرفه‌ای رسانهها را به خطر خواهد انداخت؛ ولی متاسفانه به هر دلیلی این نگرانی‌ها و درخواست‌ها و توصیه‌ها کمتر شنیده شده و اغلب مورد غفلت واقع شده است.
امروز که ما نسبت به فقدان حقوق قانونی رسانه نگران هستیم و از مشکلات اقتصادی رسانه گلایه داریم، هیچ خواسته و مطالبه جدیدی را مطرح نکرده‌ایم. عموم این مطالبات همان خواسته‌هایی است که پیش‌تر در دولت‌های قبلی نیز مطرح شده‌اند. اگر امروز نگران محدودیت انتشار و گردش اطلاعات هستیم یا نگران معیشت خبرنگاران و عدم سوددهی رسانهها هستیم، همگی این موارد را قبلا بزرگان اهل رسانه به گوش مسوولان رسانده‌اند و کسی نیست که ادعا کند، از این مشکلات و موانع اطلاعی نداشته یا نسبت به آن آگاه نبوده و نیست.
بنابراین واقعیت تلخی که وجود دارد و باید آن را بپذیریم، این است که متاسفانه عزم و اراده جدی برای حل مشکلات رسانه وجود ندارد. اگر نسبت به این موضوع بدبین نباشیم و نخواهیم کسی را مقصر یا مغرض در بحث رسانه و مشکلات آن بدانیم، متاسفانه تاکنون به حل مشکلات رسانه ورود نشده است. البته که هر دولتی در این خصوص شعارهای مختلفی را داده و شاید اقداماتی را به‌صورت نمادین انجام داده است؛ ولی اصلاحات زیرساختی و قانونی در جهت حل مشکلات رسانه‌ای رخ نداده تا امروز نیز همان مشکلات قدیمی همچنان وجود داشته باشد و رسانهها در شرایط سختی به حیات خود ادامه دهند.
* پژوهشگر ارتباطات و رسانه
