شماره روزنامه ۶۳۷۲
|

قفقاز

قفقاز

    پنجشنبه، ۰۶ شهریور ۱۴۰۴
  • کریدور زنگزور و تجارت ۳۶۰ میلیون دلاری/ وضعیت تجارت تهران با ایروان و باکو چگونه است؟+ فیلم

    اکوایران: کریدور زنگزور این روزها به یکی از مهم‌ترین موضوعات ژئوپلیتیک و اقتصادی منطقه قفقاز جنوبی تبدیل شده است. این مسیر که در توافق آتش‌بس جنگ قره‌باغ مطرح شد، قرار است جمهوری آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به نخجوان و در ادامه به ترکیه متصل کند. برای ایران، این کریدور تنها یک پروژه ترانزیتی ساده نیست؛ بلکه مسیری است که می‌تواند نقشه تجارت خارجی کشور را تغییر دهد. پرسش اصلی این است: آیا زنگزور برای ایران فرصتی راهبردی خواهد بود یا تهدیدی برای موقعیت استراتژیک کشور؟
    دوشنبه، ۰۳ شهریور ۱۴۰۴
  • به کمک یک توافق تاریخی با اوراسیا قرار است حجم تجارت کشور ۱۰ میلیارد دلار رشد کند، پله پله تا تجارت آزاد

    روزنامه شماره ۶۳۷۰

    «تولید ملی» مسافر قفقاز شد

    ایرانیان سال‌هاست با چالش در تجارت و دادوستد آزاد مواجهند. فقر خروجی مشخص تحریم و انزوای بلندمدت اقتصادی است. چیزی که حالا به نظر می‌رسد در حال پایان یافتن است. سایه بسته ماندن تجارت در حال کنار رفتن است. مدتی است در وزارت صمت، دستور کار سیاست تجاری تغییر کرده و الگویی جهانی برای تعامل با کشورهای همسایه و مناطق دور و نزدیک تعبیه شده. تجارت آزاد؛ الگویی که می‌تواند باند پرواز اقتصاد ایران باشد. نگاهی به تاریخ توسعه جهان از فضای جنگ جهانی دوم به این سو نشان می‌دهد هیچ کشوری بدون تجارت آزاد امکان…
    سه‌شنبه، ۲۸ مرداد ۱۴۰۴
  • ترسیم سند جامع همکاری راهبردی ایران - ارمنستان؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۶

    امضای ۱۰ سند همکاری در ایروان

    دنیای اقتصاد: سفر رئیس‌جمهور ایران به ارمنستان با دستاوردهای مهم از جمله امضای ۱۰سند همکاری و ترسیم سند جامع همکاری بلندمدت همراه شد که هدف آن توسعه روابط با همسایگان است. تاکید پزشکیان در این سفر بر رفع کامل نگرانی‌ها در مرزهای مشترک، بخشی از راهبرد صلح ایران در قفقاز را بازتاب می‌دهد.
    دوشنبه، ۲۷ مرداد ۱۴۰۴
  • مسعود پزشکیان با کدام راهبرد به ارمنستان سفر کرد؟

    روزنامه شماره ۶۳۶۵

    برنامه ایران در ایروان

    دنیای اقتصاد: رئیس‌جمهور ایران در رأس یک هیات سیاسی-تجاری به جمهوری ارمنستان سفر کرد. مقامات تهران و ایروان بنا دارند زمینه توسعه روابط دوجانبه و امضای توافق‌نامه‌ها در قالب سیاست همسایگی به‌ویژه پس از معاهده صلح در قفقاز جنوبی و ایجاد ظرفیت‌های جدید ترانزیتی در منطقه را فراهم کنند. پزشکیان پس از ارمنستان راهی بلاروس می‌شود تا راهبرد توسعه روابط با اوراسیا را تکمیل کند. پس از امضای تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا که ارمنستان و بلاروس دو عضو آن هستند، فرصت‌های تجاری جدیدی برای ایران فراهم شده است.
  • پزشکیان با دو دستورکار تجاری و سیاسی راهی ارمنستان می‌شود؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۴

    بازیگری فعال ایران در قفقاز

    دنیای اقتصاد: مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، ۱۰روز پس از دیدار تاریخی رهبران باکو و ایروان در کاخ سفید و امضای آنچه «توافق تاریخی صلح» خوانده می‌شود، امروز دوشنبه عازم جمهوری ارمنستان می‌شود و بعد از آن نیز به بلاروس می‌رود. تسهیل فعالیت بخش خصوصی و تسریع اجرای توافقات و همچنین توسعه روابط همسایگی به‌ویژه پس از توافق باکو و ایروان دو دستورکار اصلی پزشکیان و هیات همراه در سفر به ارمنستان است.
    یکشنبه، ۲۶ مرداد ۱۴۰۴
  • ریسپانسیبل استیت کرفت بررسی کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۴

    «شیطان در جزئیات» صلح قفقاز

    دنیای اقتصاد: توافق صلح کاخ سفید در قفقاز جنوبی میان جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان، بازتاب پیروزی نظامی باکو بر ایروان است، نه مصالحه‌ای متوازن آن‌گونه که به افکار عمومی فروخته می‌شود. اندیشکده ریسپانسیبل استیت کرفت ۱۶ اوت در تحلیلی از چرایی صلح در قفقاز جنوبی و چشم‌انداز آن نوشت: موج اخیر تحرکات دیپلماتیک میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان که در نهایت با رونمایی از پیش‌نویس توافق‌نامه صلح در کاخ سفید به اوج رسید، از سوی بسیاری به عنوان نقطه عطفی برای صلح در قفقاز جنوبی مورد استقبال قرار…
  • زنگزور؛ گذرگاهی کوچک با پیامدهای ژئوپلیتیک بزرگ

    حسین کریمی*
    کریدور زنگزور گذرگاهی پیشنهادی در استان سیونیک ارمنستان است که قرار است جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل کند. در ظاهر پروژه‌‌ای ترانزیتی است؛ اما در واقع، از دید جمهوری اسلامی ایران، طرحی عمیقا ژئوپلیتیک محسوب می‌‌شود که می‌‌تواند نقشه قدرت در قفقاز جنوبی را بازآرایی کند. این مسیر در صورت تحقق، نفوذ ترکیه و آذربایجان را افزایش می‌‌دهد، نقش سنتی روسیه را در این منطقه کاهش می‌‌دهد و عمق راهبردی ایران در شمال را محدود می‌کند.
  • سخنگوی وزارتخارجه: هیچ نیروی نظامی خارجی در امتداد مرزهای ارمنستان و آذربایجان مستقر نخواهد شد

    ايسنا: سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که ایران با چشمانی باز تحولات شمال غرب کشور را رصد می‌کند.
    شنبه، ۲۵ مرداد ۱۴۰۴
  • معماری امنیتی در قفقاز

    داود منظور*
    پروژه موسوم به «دالان زنگزور» دیگر صرفا ایده‌ای برای رفع گلوگاه جغرافیایی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان نیست، این طرح به سکویی برای بازتوزیع نفوذ در قفقاز جنوبی تبدیل شده است. این دالان، با عبور از جنوب ارمنستان، جمهوری آذربایجان را به نخجوان و از آنجا به ترکیه متصل می‌کند و حلقه‌ای از شبکه ارتباطی شرق - غرب را شکل می‌دهد که می‌تواند بخشی از مسیرهای فعلی تحت کنترل ایران و روسیه را دور بزند.
    جمعه، ۲۴ مرداد ۱۴۰۴
  • سناریو‌های احتمالی مسیر ترامپ بررسی شد

    روزنامه شماره ۶۳۶۲

    زنگ خطر برای صادرات فولاد ایران؟

    دنیای اقتصاد: فعال شدن مسیر ترامپ یا کریدور زنگزور در قفقاز جنوبی و اتصال مستقیم جمهوری آذربایجان به نخجوان، چالشی جدی برای صادرات فولاد ایران به ارمنستان و گرجستان ایجاد کرده است؛ مسیری که علاوه بر افزایش هزینه‌های ترانزیت و کاهش رقابت‌پذیری، می‌تواند میدان را برای رقبای منطقه‌ای همچون ترکیه و آذربایجان باز می‌کند و ایران را ناگزیر به بازنگری در مسیرهای لجستیک و استراتژی صادراتی می‌سازد.
    سه‌شنبه، ۲۱ مرداد ۱۴۰۴
  • تجدید چاپ سرنوشت یک قوم تاریخی پس از ۳۰ سال

    دنیای اقتصاد: کتاب «خَزَران» اثر آرتور کُستلر با ترجمه محمدعلی موحد بعد از ۳۰ سال دوباره منتشر شده است. کتاب «خَزَران» سرنوشت تاریخی قوم یهودی خَزَران یا خَزَرهاست که از پیش از اسلام تا زمان یورش مغول‌ها در شمال دریای خزر می‌زیسته‌اند.
    دوشنبه، ۲۰ مرداد ۱۴۰۴
  • پزشکیان و پاشینیان پس از توافق صلح جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفت‌وگو کردند؛

    روزنامه شماره ۶۳۶۰

    تاکید ایران بر مسیر صلح در قفقاز

    دنیای اقتصاد: تحولات جدید در منطقه قفقاز، این روزها به موضوع جدیدی در سیاست خارجی ایران تبدیل شده است. تحولاتی که از حضور نیروهای آمریکایی در جنوب ارمنستان در منطقه همجوار ایران به بهانه ایجاد جاده ترامپ خبر می‌دهد. با این حال مسعود پزشکیان در پاسخ به تماس تلفنی نخست‌وزیر ارمنستان تصریح کرده که اطمینان حاصل شود راه‌گذر قفقاز واقعا مسیر صلح و توسعه خواهد بود، نه ابزار تحقق اهداف سلطه‌جویانه بیگانگان.
  • کریدور ترامپ؛ بازی چندلایه قدرت در قفقاز جنوبی

    توافق صلحی که در هشتم اوت ۲۰۲۵ در کاخ سفید و با میانجی‌گری مستقیم رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، دونالد ترامپ، میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان به امضا رسید، نه‌تنها نقطه عطفی در تحولات پیچیده و چندلایه منطقه قفقاز جنوبی به شمار می‌آید، بلکه از منظر ژئوپلیتیکِ جهانی نیز اهمیت راهبردی بی‌سابقه‌ای دارد. این توافق در شرایطی شکل گرفت که رقابت‌های شدید میان قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای در قفقاز جنوبی - به‌ویژه میان ایالات‌متحده، روسیه، ترکیه و تا حدی ایران - وجود داشت.
  • ایران و کریدور زنگزور

    لطفعلی بخشی*
    در طول سال‌ها بیشترین مبادلات ایران با کشورهای اروپایی و ماورای قفقاز از راه‌های زمینی و مسیر ارمنستان انجام می‌شود. قرارداد اخیر جمهوری آذربایجان و ارمنستان در کاخ سفید در حضور ترامپ، ممکن است اختلالاتی در این مسیر سنتی دسترسی ایران به اروپا ایجاد کند.
    یکشنبه، ۱۹ مرداد ۱۴۰۴
  • بازخوانی نقشه دقیق «دالان ترامپ» در قفقاز جنوبی؛

    واشنگتن؛ بازیگر صلح یا رقیب مستقیم کرملین؟

    دنیای اقتصاد: ارمنستان و جمهوری آذربایجان، پس از دهه‌ها دشمنی، بر سر صلحی تاریخی به توافق رسیدند. اما محل امضا، نه در ایروان و نه در باکو؛ بلکه در قلب واشنگتن، زیر سقف کاخ سفید بود.
  • ولی گل‌محمدی، استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت مدرس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تشریح کرد

    روزنامه شماره ۶۳۵۹

    بازی ایران در معادله جدید قفقاز

    دنیای اقتصاد - سعیده‌سادات فهری: نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، کشورش را وارد بازی بزرگان کرده است. با توجه به اهمیت این بازی و حضور دو کشور بزرگ چون آمریکا و روسیه در دو طیف آن مشخص نیست که چه سرنوشتی در انتظار صلح باکو و ایروان و «مسیر ترامپ» خواهد بود. پاشینیان با امضای این توافق‌نامه صلح کاملا به روسیه پشت کرد و ایران را نیز در شرایط دشواری قرار داد. هدف نخست‌وزیر ارمنستان از قرار گرفتن در این مسیر، سناریوهای پیش رو برای روسیه که ممکن است نفوذش در جنوب قفقاز را دچار خدشه کند و ایران که احتمال دارد با انسداد مسیر…
  • پایه های لرزان یک صلح/ ۳ عاملی که توافق ایروان و باکو را تهدید می‌کند

    انتخاب: اکونومیست گزارش کرد که توافق ارمنستان و آذربایجان به ۳ دلیل ممکن است به‌هم بخورد.
    شنبه، ۱۸ مرداد ۱۴۰۴
  • «جاده ترامپ» سهم ایران از معادلات ترانزیتی اوراسیا را چگونه تغییر می‌دهد؟

    روزنامه شماره ۶۳۵۸

    تهدیدات آرایش جدید در قفقاز

    دنیای اقتصاد: اتصال نخجوان به جمهوری آذربایجان از طریق گذرگاه موسوم به «جاده ترامپ» می‌تواند ریسک‌های جدیدی را به اقتصاد ایران تحمیل کند. در صورت مسدود شدن مسیر زمینی ایران به اروپا، درآمد ایران از ترانزیت و صادرات کالا به اروپا کاهش خواهد یافت. همچنین ترکیه به‌طور مستقیم به جمهوری آذربایجان و از طریق این کشور به آسیای میانه متصل می‌شود. بنابراین عواید اقتصادی ترانزیت به کشورهای آسیای مرکزی نیز به جای ایران، نصیب ترکیه خواهد شد. میزبانی ترامپ از رهبران باکو-ایروان سیگنال تغییر ژئوپلیتیک را به کل منطقه ارسال…
  • حضور رهبران جمهوری آذربایجان و ارمنستان در واشنگتن سیگنال قدرتمندی را به کل منطقه ارسال کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۵۸

    قفقاز زیر ذره‌بین مسکو

    دنیای‌اقتصاد: جمهوری آذربایجان و ارمنستان روز جمعه (۱۷مردادماه) در دیدار با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا توافق صلحی را با میانجی‌گری ایالات متحده امضا کردند که پس از دهه‌ها درگیری، روابط اقتصادی دوجانبه را تقویت می‌کند و آنها را به سمت عادی‌سازی کامل روابط سوق می‌دهد. «آندریا شلال» در گزارشی برای رویترز نوشت، این توافق بین رقبای قفقاز جنوبی - با فرض اینکه پابرجا بماند - دستاورد قابل‌توجهی برای دولت ترامپ خواهد بود که مطمئنا مسکو را که این منطقه را در حوزه نفوذ خود می‌بیند، دچار تکان‌های…
  • «نیوزویک» تفاهم صلح آذربایجان و ارمنستان را تحلیل کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۵۸

    تاثیرات «جاده ترامپ» بر ایران

    دنیای اقتصاد: طرحی با حمایت ایالات متحده که قرار است ارمنستان و آذربایجان را از مسیرهای زمینی و تجاری به یکدیگر متصل کند. به باور طراحان، این پروژه می‌تواند چشم‌انداز اقتصادی تازه‌ای برای منطقه رقم بزند و مسیرهای حمل‌ونقل و انرژی را بازتعریف کند. با‌این‌حال چنین ابتکاراتی می‌تواند حساسیت بازیگران کلیدی همچون روسیه و ایران را برانگیزد. علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور بین‌الملل، تاکید کرده ایران با روسیه یا بدون روسیه مانع احداث کریدور آمریکایی در قفقاز خواهد شد.
  • محمدعلی بهمنی‌قاجار، کارشناس مسائل حقوقی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»:

    روزنامه شماره ۶۳۵۸

    به فرصت‌سوزی در قفقاز پایان دهیم

    دنیای اقتصاد - سعیده‌سادات فهری: به دنبال امضای توافق‌نامه صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان با حضور دونالد ترامپ، بحث‌های بسیاری پیرامون تبعات این تصمیم برای ایران در داخل کشور شکل گرفته است. برخی معتقدند توافق مذکور چون ضمانت حقوقی ندارد، دربردارنده تهدیدهای ملموسی نیست و مساله مهمی به شمار نمی‌رود. در مقابل اما عده‌ای به این اشاره دارند که چون آمریکا پشت این تصمیم قرار گرفته است، ضمانت اجرای سیاسی آن بسیار قوی است. محمدعلی بهمنی‌قاجار، مدرس دانشگاه و کارشناس مسائل حقوقی، در پاسخ به روزنامه «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه…
  • تهدید ژئوپلیتیک قفقاز برای ایران

    شراره عبدالحسین‌زاده*
    پرونده قفقاز در سال‌های اخیر به یکی از حساس‌ترین و پیچیده‌ترین نقاط ژئوپلیتیک پیرامون ایران تبدیل شده است. درگیری‌های ارمنستان و آذربایجان، به‌ویژه بر سر کریدور زنگزور، دیگر صرفا یک مناقشه محلی یا مرزی نیست؛ بلکه به نقطه تلاقی منافع قدرت‌های بزرگ و بازیگران منطقه‌ای بدل شده است.
  • ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل:

    مگر قفقاز جنوبی یک منطقه بی‌صاحب است که ترامپ آن را اجاره کند؟

    مشاور مقام معظم رهبری تأکید کرد که ایران با روسیه یا بدون او مانع احداث کریدور آمریکایی در قفقاز خواهد شد، چرا که این کریدور امنیت منطقه را تهدید می‌کند و نقشه ژئوپلتیکی آن را تغییر می‌دهد.
  • پشت پرده صلح

    حامد خسروشاهی*
    توافق صلح اخیر میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان که با میانجی‌گری و نظارت مستقیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به امضا رسید، رویدادی است که فراتر از یک آتش‌بس یا تفاهم‌نامه سیاسی دوجانبه معنا پیدا می‌کند. این توافق که پس از ۳۵سال مناقشه، دو جنگ خونین و ده‌ها دور مذاکره نافرجام حاصل شده، نشان‌دهنده تغییر معادله قدرت در قفقاز جنوبی و بازآرایی نقش بازیگران سنتی و جدید در این منطقه حساس است.
  • سناریوهای ایران

    پوریا نبی‌پور*
    کریدور زنگزور صرفا یک مسیر فیزیکی ترانزیتی نیست، بلکه پیوندی راهبردی میان شبکه‌های شرق - غرب و شمال - جنوب است که در بستر تحولات ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی، از جمله توافق ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ و کاهش نقش بازدارنده روسیه، اهمیت دوچندان یافته است.
  • ردپای واشنگتن در مرزهای شمالی

    سالار سیف‌الدینی*
    سرانجام توافق صلح میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در کاخ سفید عصر جمعه به وقت واشنگتن به امضا رسید. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هنگام امضای این توافق‌نامه در حضور نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان، و الهام علی‌اف رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان گفت: «این اعلامیه که «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی» نامیده می‌شود، یک منطقه ترانزیتی ویژه است که به آذربایجان اجازه می‌دهد به خاک خود در نخجوان دسترسی کامل داشته باشد. ارمنستان همچنین در حال ایجاد یک همکاری انحصاری با ایالات متحده برای توسعه…
    جمعه، ۱۷ مرداد ۱۴۰۴
  • ۴دهه مناقشه باکو و ایروان پایان می‌یابد؟

    روزنامه شماره ۶۳۵۷

    «جاده ترامپ» در مسیر قفقاز

    دنیای‌ اقتصاد: باکو و ایروان دیروز جمعه مهمان کاخ سفید برای «نشست تاریخی صلح» موسوم به «جاده ترامپ» شدند. این دو جمهوری پیشین شوروی اکنون در حال برداشتن گام‌هایی اساسی برای دستیابی به یک توافق تاریخی، به دور از سایه روسیه هستند. برگزاری چنین نشستی، چرخشی در سیاست خارجی آنها به سمت غرب محسوب می‌شود. با این حال این روند برای ایران بدون‌ پیامد نیست و تهران ضمن تاکید بر سیاست همسایگی، با هرگونه تغییر در مرزهای شمالی در مجاورت با منطقه قفقاز جنوبی مخالفت کرده است.