بیمه سپردههای رمزارز؛ ایده یا ضرورت

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ رشد و گسترش بازار داراییهای دیجیتال (Digital Assets) پرسشهای جدی در خصوص امنیت سرمایهگذاران و پایداری مالی به وجود آورده است. یکی از مهمترین این پرسشها ضرورت ایجاد سازوکار بیمه برای سپردههای رمزارز است. همانگونه که نظام بانکی سنتی در اغلب کشورها دارای صندوقهای ضمانت سپرده به منظور حمایت از سپردهگذاران در برابر ورشکستگی بانکها یا بحرانهای مالی است، در حوزه رمزارز نیز بحث مشابه متصور است که آیا بیمه سپردههای رمزارزی تنها یک ایده نوآورانه است یا به ضرورتی اجتنابناپذیر برای ثبات زیست بوم دیجیتال تبدیل شده است؟
از یکسو بیمه سپردههای رمزارز میتواند بهعنوان ابزاری برای ارتقای اعتماد به بازار عمل کند. بسیاری از سرمایهگذاران خرد به دلیل نگرانی از سرقتهای سایبری، هک صرافیها یا ورشکستگی سکوهای معاملاتی تمایل محدودی به ورود به این حوزه دارند. طراحی یک چارچوب بیمهای میتواند ریسکهای عملیاتی و سیستماتیک را کاهش داده و به تثبیت جایگاه رمزارزها در نظام مالی جهانی کمک نماید.
اما از سوی دیگر چالشهای متعددی به این الگوی بیمه گری وارد است. ابتدا فقدان چارچوب حقوقی روشن در بسیاری از کشورها مانع از تعریف دقیق «سپرده رمزارزی» و تعیین تعهدات بیمهگر میشود. سپس نوسان شدید ارزش رمزارزها (Volatility) سبب میگردد که محاسبه حق بیمه و تعهدات تحت پوشش بسیار پیچیده باشد. آنچه آشکار است اینکه در بیمههای سپرده بانکی سنتی ارزش داراییها به طور نسبی پایدار بوده اما در حوزه رمزارزها ممکن است ارزش یک دارایی ظرف چند روز بهشدت کاهش یابد.
از سوی سیاستگذاری دو رویکرد قابل تصور است. رویکرد نخست ایجاد شرکت های بیمهگر تخصصی برای پوشش سپردههای رمزارز است که مشابه صندوقهای ضمانت سپرده بانکی فعالیت کنند. رویکرد دوم توسعه همکاری بین صنعت بیمه سنتی و سکوهای رمزارزی بهمنظور طراحی محصولات ترکیبی است. در این چارچوب بیمهگر میتواند ریسکهای مرتبط با نگهداری رمزارز را پوشش دهد، اما مسؤولیتی در قبال نوسانات بازار نداشته باشد.
در سطح بینالمللی نیز نمونههای محدودی از این تجربه دیده میشود. برخی صرافیهای بزرگ جهانی بخشی از دارایی کاربران را تحت پوشش بیمههای شرکتی قرار دادهاند. هرچند این پوششها اغلب محدود به سرقتهای سایبری بوده و شامل نوسانات ارزش داراییها نمیشود. لذا همچنان شکاف قابلتوجهی میان نیاز بازار و ظرفیت پوشش بیمهای وجود دارد.
باید گفت بیمه سپردههای رمزارز بیش از آنکه یک ایده آرمانی باشد، بهتدریج به ضرورتی واقعی بدل میشود. اگرچه موانع حقوقی، مالی و فناورانه متعددی بر سر راه آن قرار دارد، اما عدم توجه به این حوزه میتواند خطرات بزرگی همچون کاهش اعتماد عمومی، افزایش ریسک سیستماتیک و آسیب به ثبات مالی را در پی داشته باشد. لذا به نظر میرسد که آینده صنعت بیمه و نظام مالی جهانی ناگزیر به طراحی و پیادهسازی الگوهای نوین در حوزه بیمهگری رمزارز خواهد بود.
وحید نوبهار، عضو رسمی انجمن بینالمللی بیمهگران مهندسی